MỨC CHI ĐỒNG ĐẲNG VIÊN CHƯA KHUYẾN KHÍCH HOẠT ĐỘNG TIẾP CẬN CỘNG ĐỒNG

MỨC CHI ĐỒNG ĐẲNG VIÊN CHƯA KHUYẾN KHÍCH HOẠT ĐỘNG TIẾP CẬN CỘNG ĐỒNG

Theo đánh giá của Cục phòng chống HIV/AIDS – Bộ Y tế, HIV/AIDS hiện là vấn đề sức khỏe công cộng quan trọng ở Việt Nam. Số tích lũy HIV dương tính tiếp tục tăng; có khoảng 200.000 người nhiễm HIV cần được chăm sóc, điều trị thường xuyên, liên tục, suốt đời. Trung bình mỗi năm, toàn quốc có khoảng 10.000 trường hợp HIV mới, 2.000 đến 3.000 trường hợp tử vong do HIV/AIDS, hơn nữa nhóm người có hành vi nguy cơ lây nhiễm vẫn ở mức cao.

Theo TS. Đỗ Thị Nhàn – Trưởng Phòng điều trị - Cục phòng chống HIV/AIDS, hiện đang ở giai đoạn chuyển giao thuốc ARV từ nguồn Viện trợ sang nguồn Bảo hiểm Y tế. Cục phòng chống HIV/AIDS bắt đầu thực hiện hướng dẫn các tỉnh, thành phố dự trù thuốc ARV nguồn Bảo hiểm Y tế, kinh nghiệm của cán bộ về dự trù thuốc ARV nguồn Bảo hiểm Y tế còn hạn chế; số liệu bệnh nhân HIV/AIDS có thẻ Bảo hiểm y tế chưa rõ ràng tại nhiều tỉnh.

Một khó khăn khác là dịch bệnh HIV/AIDS tại Việt Nam có sự đan xen giữa các hành vi của nhóm người nghiện chích ma túy với nhóm phụ nữ mại dâm, nhóm nam có quan hệ tình dục với nam, nhóm chuyển giới; trong khi mức độ bao phủ các dịch vụ phòng chống HIV/AIDS còn rất hạn chế. Đối với tài chính, các địa phương không có dự án viện trợ quốc tế, hoạt động phòng chống HIV/AIDS gặp nhiều khó khăn, nguồn ngân sách địa phương dành cho hoạt động phòng chống HIV/AIDS rất hạn chế; kinh phí cấp đủ cho duy trì hoạt động thường xuyên của cơ quan phòng chống HIV/AIDS các địa phương.

TS. Nhàn cho biết, việc chuyển giao dịch vụ HIV/AIDS từ nhà tài trợ sang cho quốc gia từ cơ sở dự phòng sang cơ sở điều trị, nên có những thay đổi về quy trình, thủ tục hành chính đã ảnh hưởng đến duy trì ARV cho người bệnh, nhiều nhân viên y tế tại cơ sở y tế được chuyển giao chưa được đào tạo chuyên sâu về chăm sóc điều trị ARV, góp phần ảnh hưởng đến chất lượng điều trị ARV.

Đối với định mức chi cho người tuyên truyên viên đồng đẳng ở mức 500.000 đồng/tháng, mức chi này không khuyến khích các đồng đẳng viên tăng số lần tiếp cận những người có hành vi nguy cơ cao; đối với mức chi cho xét nghiệm HIV chỉ 52.000 đồng/xét nghiệm cũng rất thấp khi triển khai xét nghiệm tại cộng đồng, ở mức chi này chi phi mua sinh phẩm xét nghiệm đã khoảng 35.000 – 40.000 đồng, do đó công xét nghiệm và chi phí đi lại để tiếp cận một người có nguy cơ cao là không thể khuyến khích cộng đồng tham gia cung cấp dịch vụ xét nghiệm HIV.

Theo TS. Nguyễn Hoàng Long – Cục Trưởng Cục Phòng chống HIV/AIDS, mục tiêu của công tác phòng chống HIV/AIDS là khống chế được tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư dưới 0,3%, hướng đến mục tiêu 90-90-90. Năm 2020, Bộ Y tế sẽ trình Chính phủ, Quốc hội hồ sơ bổ sung, sửa đổi Luật phòng chống HIV/AIDS; Trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chiến lược quốc gia chấm dứt dịch AIDS vào năm 2030; sửa đổi việc thành lập Quỹ hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS; sửa đổi bổ sung các quy định đăng ký xác định người bị phơi nhiễm với HIV, người bị nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp; mở rộng hoạt động xét nghiệm phát hiện người nhiễm HIV; phấn đấu phát hiện mới được khoảng 8.000 trường hợp nhiễm HIV. Mở rộng và nâng cao chất lượng điều trị HIV/AIDS; phấn đấu điều trị ARV cho 150.000 bệnh nhân; tiếp tục mở rộng điều trị ARV qua Bảo hiểm Y tế, phấn đấu tỷ lệ bệnh nhân điều trị ARV có tải lượng vi rút HIV dưới ngưỡng ức chế đạt 95% trở lên.

Cục Phòng chống HIV/AIDS đang tham mưu xây dựng Thông tư của Bộ Y tế thay thế Thông tư 28/2017 và Thông tư số 08/2018 quy định về quản lý thuốc ARV quy định về quản lý thuốc kháng HIV mua sắm tập trung cấp quốc gia và hỗ trợ chi phí cùng chi trả đối với thuốc kháng HIV cho người nhiễm HIV có thẻ Bảo hiểm Y tế.

Trong năm 2020, toàn quốc sẽ tổ chức triển khai hoạt động Tháng hành động quốc gia lây truyền HIV từ mẹ sang con; tổ chức hoạt động hưởng ứng Tháng hành động quốc gia phòng chống HIV/AIDS và kỷ niệm Ngày Thế giới phòng chống HIV/AIDS; đồng thời duy trì, nâng cao chất lượng điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone, phấn đấu toàn quốc điều trị trên 50.000 bệnh nhân; mở rộng triển khai điều trị nghiện bằng Buprenorphine.

Theo ThS. Lâm Chi Cường – Phó Trưởng khoa phụ trách Khoa Phòng chống HIV/AIDS – Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, trong năm 2020, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Khánh Hòa phối hợp với Cục phòng chống HIV/AIDS và các đơn vị liên quan triển khai nghiên cứu SNaP thực hiện chương trình can thiệp dựa trên bằng chứng về tư vấn và hỗ trợ chuyển gửi điều trị HIV cho người tiêm chích ma túy ở Việt Nam; triển khai dự án “Thúc đẩy quản lý nguồn nhân lực trong phòng chống HIV/IADS để đạt được mục tiêu 90-90-90 (gọi tắt là dự án Initative 5%); Ủy ban Nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã có Quyết định số 885/QĐ-UBND ngày 15/4/2020 phê duyệt kế hoạch phòng chống HIV/AIDS năm 2020 trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa do Quỹ Toàn cầu tài trợ phòng chống AIDS, Lao và Sốt rét. Hy vọng với những hỗ trợ trên, công tác phòng chống HIV/AIDS của tỉnh Khánh Hòa sẽ có thêm nguồn lực triển khai thực hiện đạt được các mục tiêu đề ra trong đó có sự đóng góp của các nhân viên tiếp cận cộng đồng, các đồng đẳng viên phòng chống HIV/AIDS tại cơ sở.

Hoa Đăng