TÌNH HÌNH ĐẦU TƯ CHO CÔNG TÁC PHÒNG CHỐNG HIV/AIDS

TÌNH HÌNH ĐẦU TƯ CHO CÔNG TÁC PHÒNG CHỐNG HIV/AIDS

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Khánh Hòa, tính đến ngày 31/3/2020, tỉnh Khánh Hòa có lũy tích số trường hợp nhiễm HIV được phát hiện là 2.399 trường hợp. Lũy tích số người nhiễm HIV/AIDS đã tử vong đến 31/3/2020 là 1.224; 1.175 trường hợp đang còn sống và được quản lý tại các địa phương, trong đó có 934 bệnh nhân đang được điều trị thuốc kháng vi rút HIV (ARV). Tỷ lệ người nhiễm HIV trong tỉnh chiếm 0,18% dân số (2.399 ca HIV/AIDS so với dân số 1.273.598).

Toàn tỉnh có 8/9 huyện/thị/thành phố (chiếm 88,9%) với 120/140 xã, phường có người nhiễm HIV/ AIDS (chiếm 85,7%). Riêng huyện đảo Trường Sa chưa phát hiện trường hợp nào nhiễm HIV/AIDS.

Đánh giá chung về xu hướng dịch HIV/AIDS tại Khánh Hòa, theo kết quả giám sát trọng điểm qua các năm cho thấy dịch HIV tại tỉnh Khánh Hòa vẫn còn trong giai đoạn tập trung, so với những năm trước năm 2005 dịch có xu hướng chững lại nhưng còn nhiều thách thức như người nghiện chích ma túy mới phát hiện tăng, mua bán dâm khá phức tạp, nhóm đối tượng tình dục đồng giới nam (MSM) khó tiếp cận và có nhiều hành vi nguy cơ kép dễ lây nhiễm HIV, một bộ phận dân cư nhất là nhóm lao động di biến động, người dân vùng xa, miền núi còn thiếu kiến thức liên quan HIV và có hành vi không an toàn trong dự phòng lây nhiễm HIV... và còn nhiều yếu tố nguy cơ làm bùng phát dịch nếu các biện pháp can thiệp không đồng bộ và kém hiệu quả.

Theo BS. Tôn Thất Toàn- Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Khánh Hòa, nhận thức được tầm quan trọng của công tác phòng, chống HIV/AIDS, ngay từ những năm đầu của đại dịch HIV/AIDS và nhất là trong giai đoạn từ 2005 đến nay, tỉnh đã có nhiều giải pháp khống chế dịch cũng như đầu tư kinh phí cho phòng, chống HIV/AIDS. Kết quả đầu tư của tỉnh (bao gồm kinh phí từ tỉnh, huyện, xã, phường) cùng với nguồn kinh phí từ Trung ương, nguồn viện trợ, các doanh nghiệp, tổ chức từ thiện, từ một phần đóng góp của người sử dụng dịch vụ liên quan HIV/AIDS...đảm bảo tương đối đủ kinh phí cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn; đồng thời tỉnh đã chú trọng đến việc xây dựng một bộ máy tổ chức phòng, chống HIV/AIDS liên ngành. Trong đó, chú trọng đến công tác truyền thông nhằm nâng cao nhận thức và thực hiện các hành vi an toàn liên quan đến lây nhiễm HIV trong cộng đồng giúp giảm dần kỳ thị phân biệt đối xử với những người nhiễm HIV/AIDS và người thân của họ; coi trọng công tác can thiệp giảm tác hại, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone, tư vấn, chăm sóc hỗ trợ và điều trị bệnh nhân HIV/AIDS, tư vấn, xét nghiệm HIV sớm, dự phòng lây truyền HIV/AIDS từ mẹ sang con...; .đặc biệt quan tâm đến việc xây dựng hệ thống và thực hiện công tác giám sát dịch HIV/AIDS trên địa bàn.

Trung tâm Phòng, chống AIDS (nay là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Khánh Hòa) đã chủ động giám sát và theo dõi chặt chẽ tình hình dịch HIV và chủ động tổ chức thực hiện nhiều đề tài nghiên cứu khoa học cơ sở, cộng tác các nghiên cứu khoa học với các tổ chức chuyên môn tuyến trên, Viện khu vực, Viện Trung ương; đồng thời ứng dụng kết quả nghiên cứu liên quan về HIV/AIDS để đề ra các biện pháp can thiệp chủ động phù hợp từng đặc điểm và hình thái dịch tể nhằm mục tiêu khống chế tỉ lệ nhiễm HIV ở mức thấp nhất. Thường xuyên quản lý, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chi tiêu các nguồn kinh phí từ tỉnh đến cơ sở, đảm bảo chi tiêu đúng quy định, hiệu quả, tiết kiệm.

Xét về mặt dịch tễ học, tình hình lây nhiễm HIV/AIDS ở Khánh Hòa vẫn còn diễn biến phức tạp. Dịch HIV/AIDS xuất hiện ở hầu hết các huyện, thị, thành phố và xã, phường trong tỉnh, kể cả vùng xa, vùng khó khăn và có xu hướng ngày càng lan rộng về địa bàn, giới, nhóm đối tượng. Ngoài các nhóm có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV cao (nghiện chích ma túy, mua bán dâm, tình dục đồng giới nam...), tỷ lệ nhiễm HIV ở nữ giới, nhóm tuổi thanh niên và người lớn tuổi có xu hướng gia tăng do lây nhiễm qua quan hệ tình dục có xu hướng chiếm ưu thế trong những năm gần đây. Dịch HIV/AIDS vẫn đang là mối hiểm họa của cộng đồng làm ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng con người, trật tự an toàn xã hội và sự phát triển kinh tế của tỉnh.

Dự báo nhiễm mới HIV còn có xu hướng tăng ở nhóm MSM, người có quan hệ tình dục với nhiều người, vợ/chồng/bạn tình của người nhiễm HIV nếu biện pháp can thiệp kém hiệu quả.

Từ năm 2016 đến nay, cùng với toàn quốc tỉnh Khánh Hòa thực hiện mục tiêu 90-90-90 do tăng các đối tượng nguy cơ được xét nghiệm HIV nên dự báo số người nhiễm mới phát hiện sẽ tăng, đồng thời số người nhiễm HIV được điều trị cũng sẽ tăng trong những năm tới.

Thanh Tùng