NGƯỜI BỆNH CÓ THỂ NHẬN THUỐC ARV TỐI ĐA 90 NGÀY

NGƯỜI BỆNH CÓ THỂ NHẬN THUỐC ARV TỐI ĐA 90 NGÀY

Ngày 21/9/2018, Cục Phòng chống HIV/AIDS ban hành Công văn số 769/AIDS-ĐT hướng dẫn điều trị HIV/AIDS theo tình trạng bệnh, điều trị thuốc ARV nhanh, cấp thuốc ARV tối đa 90 ngày.

Theo đó mục tiêu của điều trị HIV/AIDS theo tình trạng bệnh là điều trị sớm ARV cho người nhiễm HIV, giảm tần suất khám chữa bệnh đối với người bệnh điều trị ARV ổn định, tăng tần suất khám chữa bệnh cho người bệnh nhiễm HIV tiến triển và thất bại điều trị của nhân viên y tế điều trị cho người nhiễm HIV.

Phân loại tình trạng bệnh người nhiễm HIV được thực hiện theo Quyết định số 5418/QĐ-BYT ngày 01/12/2017 của Bộ Y tế về điều trị và chăm sóc HIV/AIDS. Tiêu chí xác định người bệnh nhiễm HIV là trẻ dưới 5 tuổi; người lớn; trẻ vị thành niên và trẻ em trên 5 tuổi có xét nghiệm CD4 nhỏ hơn 200 tế bào/mm2 hoặc giai đoạn lâm sàng 3 hoặc 4.

Như vậy, đối với người nhiễm HIV không tiến triển điều trị ARV nhanh, điều trị ARV trong ngày cho người nhiễm HIV. Điều trị ARV nhanh là việc điều trị ARV được bắt đầu sau 7 ngày người bệnh được khẳng định nhiễm HIV; còn điều trị ARV trong ngày là việc điều trị ARV thực hiện trong vòng 24 giờ kể từ khi người bệnh được khẳng định nhiễm HIV. Đối với nhiễm HIV tiến triển, bắt đầu điều trị ARV tùy thuộc vào bệnh nhiễm trùng cơ hội của người bệnh.

Khi người bệnh điều trị ARV ổn định có thể kê đơn, cấp phát thuốc ARV không quá 90 ngày sử dụng. Còn ở người bệnh điều trị ARV chưa ổn định hoặc nghi ngờ thất bại điều trị, tần suất tái khám tùy thuộc vào tình trạng lâm sàng của người bệnh. Số lượng thuốc ARV được kê đơn, cấp phát không quá 30 ngày sử dụng. Còn đối với người bệnh được khẳng định thất bại điều trị và chuyển phác đồ: tần suất khám chữa bệnh và số lượng thuốc ARV được kê đơn, cấp phát tùy thuộc vào việc điều trị ARV chưa ổn định hoặc ổn định của người nhiễm HIV.

Như vậy gói dịch vụ điều trị HIV/AIDS theo tình trạng bệnh, đối với người nhiễm HIV lần đầu đến cơ sở y tế không có biểu hiện bệnh HIV tiến triển; gói dịch vụ điều trị HIV gồm: điều trị ARV nhanh hoặc điều trị ARV trong ngày; hỗ trợ tuân thủ điều trị, hỗ trợ tâm lý xã hội. Đối với người nhiễm HIV lần đầu đến cơ sở y tế có biểu hiện bệnh HIV tiến triển dịch vụ cung cấp là chẩn đoán và điều trị bệnh nhiễm trùng cơ hội để giảm tử vong; điều trị dự phòng bệnh nhiễm trùng cơ hội; điều trị ARV sau điều trị bệnh nhiễm trùng cơ hội; hỗ trợ tuân thủ điều trị, hỗ trợ tâm lý xã hội.

Khi người nhiễm HIV điều trị ARV ổn định, gói dịch vụ điều trị kê đơn cấp ARV tối đa 90 ngày sử dụng; cấp phát ARV tại tuyến xã.

Đối với người nhiễm HIV điều trị ARV chưa ổn định hoặc thất bại điều trị, gói dịch vụ điều trị là tư vấn tuân thủ điều trị, theo dõi xét nghiệm tải lượng HIV, tình trạng tuân thủ điều trị và chẩn đoán thất bại điều trị; chuyển phác đồ ARV bậc 2 hoặc bậc 3 nếu thất bại điều trị.

Cục Phòng chống HIV/AIDS lưu ý, quản lý người nhiễm HIV đăng ký khám lần đầu tại cơ sở y tế thực hiện theo quy định tại Thông tư số 32/2013 về quản lý điều trị người nhiễm HIV và người phơi nhiễm với HIV do bộ Y tế ban hành ngày 13/10/2013. Người bệnh được thực hiện các nội dung như: sàng lọc lao, viêm màng não, các bệnh nhiễm trùng cơ hội, các bệnh lý liên quan khác đến nhiễm HIV và chỉ định xét nghiệm CD4 và các xét nghiệm khác.

Như vậy, khi người bệnh chưa có kết quả xét nghiệm CD4 và chưa điều trị ARV, sàng lọc lao âm tính và không có triệu chứng viêm màng não, người bệnh được tư vấn lợi ích điều trị, điều trị ARV trong ngày nếu người bệnh đã sẵn sàng điều trị. Trường hợp người bệnh chưa sẵn sàng điều trị, tiếp tục tư vấn, xác định người hỗ trợ, điều trị phù hợp và thực hiện điều trị ARV nhanh hoặc ngay sau khi người bệnh đồng ý điều trị. Hẹn người bệnh tái khám vào thời điểm có kết quả xét nghiệm CD4 hoặc khi người bệnh có các biểu hiện bất thường.

Trường hợp người bệnh có sàng lọc lao dương tính hoặc có biểu hiện viêm màng não, chuyển người bệnh khám chẩn đoán và điều trị lao, chẩn đoán và điều trị viêm màng não theo quy định của Bộ Y tế. Nếu người bệnh đang điều trị ARV có kết quả xét nghiệm tế bào CD4 nhỏ hơn 100 tế bào/ml; cần sàng lọc kháng nguyên nhiễm nấm Cryptococus (CrAg); Nếu kết quả CrAg dương tính tiếp tục điều trị ARV, đồng thời theo dõi chặt chẽ tình trạng lâm sàng để phát hiện, điều trị sớm viêm màng não và hội chứng viêm phục hồi miễn dịch nếu có. Nếu kết quả CrAg âm tính, tiếp tục điều trị ARV. Trường hợp người bệnh đang điều trị ARV và có kết quả xét nghiệm tế bào CD4 lớn hơn hoặc bằng 100 tế bào/ml, tiếp tục điều trị ARV.

Cơ sở điều trị có trách nhiệm định kỳ hàng tháng lập danh sách người bệnh điều trị ARV từ 12 tháng trở lên; Có kết quả xét nghiệm tải lượng HIV thường quy 2 lần liên tiếp nhỏ hơn 200 bản sao/ml hoặc có số lượng CD4 tăng lên khi điều trị ARV hoặc CD4 trên 200 tế bào/mm3 và đang điều trị ARV theo phác đồ do Cục Phòng chống HIV/AIDS thông báo được sử dụng cấp phát thuốc ARV nhiều tháng, cụ thể dự trù để người bệnh có thể nhận ARV tối đa 90 ngày sử dụng./.

Anh Huy