Mô hình 1000 ngày đầu đời tại Trạm y tế tư vấn cho mỗi bà mẹ 15 lần về nuôi dưỡng trẻ nhỏ

Mô hình 1000 ngày đầu đời tại Trạm y tế tư vấn cho mỗi bà mẹ 15 lần về nuôi dưỡng trẻ nhỏ

Ngày 29/12/2023, Viện Dinh dưỡng – Bộ Y tế đã ban hành tài liệu hướng dẫn triển khai phòng tư vấn nuôi dưỡng trẻ nhỏ tại cộng đồng.

Theo đó, tiêu chí cần thiết là số đối tượng đích trên địa bàn quản lý của cơ sở trên 200 người, điều kiện vệ sinh môi trường, cơ sở hạ tầng được giữ gìn tốt, có không gian đảm bảo riêng tư cho người đến tư vấn, có không gian để tổ chức tư vấn nhóm và các lớp trình diễn bữa ăn. Cơ sở phải có sổ theo dõi sức khỏe hoặc biểu đồ tăng trưởng của trẻ, có cân và thước đo chiều dài của trẻ.

Về nhân sự, cho phép ít nhất 3 cán bộ được đào tạo trở thành tư vấn viên theo chương trình đào tạo về nuôi dưỡng trẻ nhỏ của Bộ Y tế (ít nhất có 40 giờ đào tạo liên tục). Người đứng đầu cơ sở, nhân viên cơ sở phải có thái độ tích cực và nhiệt tình đối với việc cung cấp dịch vụ tư vấn, hỗ trợ nuôi dưỡng trẻ nhỏ, có phân công chức năng, trách nhiệm, quyền hạn rõ ràng.

Hàng năm vào tháng 12, các đơn vị tổ chức đánh giá mô hình, kết quả đạt được trong năm, mô hình vận hành tốt, sự tham gia của các thành viên, cải thiện kiến thức, hành vi người chăm sóc, cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em. Báo cáo nêu những khó khăn, thuận lợi, khả năng duy trì bền vững, đề xuất kế hoạch cho năm tiếp theo. Kế hoạch này được phê duyệt và triển khai, hoạt động của mô hình được duy trì và nâng cao chất lượng.

Gói dịch vụ Nuôi dưỡng trẻ nhỏ gồm 5 phần từ lúc bà mẹ mang thai đến khi trẻ được 2 tuổi gồm: Khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn, hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn, giáo dục ăn bổ sung và quản lý ăn bổ sung.

Mô hình phòng tư vấn nuôi dưỡng trẻ nhỏ triển khai nhiều loại cơ sở y tế như Trung tâm Kiểm soát bệnh tật; Khoa Sản, Khoa Nhi bệnh viện; các Trạm y tế xã; Phòng khám khu vực.

Các cán bộ tư vấn cần giúp cho khách hàng có đầy đủ thông tin, tin tưởng những thông tin đó phù hợp với nhu cầu và hoàn cảnh của mình, ví dụ tin tưởng rằng nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn là lựa chọn tốt nhất cho họ và mong muốn làm điều đó. Khách hàng phải tự tin vào khả năng nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn, có ý định tiếp tục theo dõi tại cơ sở y tế đó cho lần tư vấn thứ ba về nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trước khi sinh.

Cán bộ y tế tư vấn để khách hàng cam kết về nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn, cho con bú trong vòng giờ đầu sau khi sinh và cho con bú sữa non. Khách hàng quyết định sinh con ở cơ sở sinh có hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ.

Cán bộ y tế tư vấn, cung cấp cho khách hàng những hỗ trợ cần thiết để thực hiện được quyết định về nuôi con bằng sữa mẹ, bao gồm hỗ trợ để họ cho bú thành công và vượt qua được những khó khăn, đảm bảo bà mẹ có đầy đủ khả năng cho con bú trước khi xuất viện.

Cán bộ y tế giúp đăng ký cho khách hàng để quản lý nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn theo cách thức phù hợp như họp nhóm bà mẹ, nhóm tư vấn, tư vấn qua điện thoại, tư vấn cá nhân. Khách hàng biết được những vấn đề thường gặp liên quan đến nuôi con bằng sữa mẹ, biết phải làm gì hoặc tìm kiếm sự giúp đỡ ở đâu nếu gặp vấn đề khó khăn. Cán bộ y tế thảo luận với bà mẹ cho con bú, khuyến khích để cho bú mẹ hoàn toàn đến 6 tháng.

Ở giai đoạn từ 6 đến 24 tháng, cán bộ y tế cung cấp thông tin giúp khách hàng hiểu biết về thực hành ăn bổ sung hợp lý theo tuổi của trẻ, khách hàng có kỹ năng thực hành ăn bổ sung, có khả năng tiếp cận với thức ăn bổ sung hợp lý theo tuổi của trẻ, khách hàng cần tham dự ít nhất 1 lớp về ăn bổ sung trong vòng 6 tháng đầu trước khi bắt đầu cho trẻ ăn bổ sung, lý tưởng là tham dự các buổi tư vấn về quản lý và hỗ trợ ăn bổ sung cứ 3-4 tháng/lần trong vòng 18 tháng cho đến khi trẻ được 2 tuổi.

Tại Trạm y tế xã, phòng tư vấn triển khai gói dịch vụ tư vấn có 3 lần tiếp xúc với gói khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ vào tháng thứ 6-7 của thai kỳ, ít nhất 2 tuần trước khi sinh. Đối với gói dịch vụ hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ 1 lần tiếp xúc trong vòng 1 tuần đầu sau sinh (tại cơ sở y tế hoặc ở nhà). Đối với gói quản lý nuôi con bằng sữa mẹ có 4 lần tiếp xúc bà mẹ có con từ 0-6 tháng gồm tuần thứ 2 sau sinh, trẻ được 1-2 tháng, trẻ được 2-3 tháng, trẻ được 4-5 tháng.

Đối với gói giáo dục ăn bổ sung dành cho bà mẹ có con từ 5-6 tháng, có 1 lần tiếp xúc lúc trẻ được 5-6 tháng tuổi. Đối với gói bà mẹ có con từ 6-24 tháng giúp ăn bổ sung, có 6 lần tiếp xúc trẻ từ 6-7 tháng, 8-9 tháng, 10-11 tháng, 12-14 tháng, trẻ 15-18 tháng và trẻ từ 18-24 tháng, tổng cộng có 15 lần tư vấn dành cho bà mẹ./.

Quỳnh Anh