Khánh Hòa: báo động gia tăng ca nhiễm HIV

Khánh Hòa: báo động gia tăng ca nhiễm HIV

Trong những năm gần đây, mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong công tác phòng, chống, nhưng dịch bệnh HIV/AIDS vẫn tiếp tục là một thách thức lớn đối với sức khỏe cộng đồng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống kinh tế, xã hội và chất lượng sống của người dân.

Theo báo cáo từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Khánh Hòa, trong 6 tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh đã ghi nhận 58 trường hợp nhiễm HIV mới, 4 trường hợp chuyển sang giai đoạn AIDS và 7 ca tử vong liên quan đến HIV/AIDS.

Một trong những điểm đáng chú ý trong số các ca nhiễm mới, nhóm nam giới có quan hệ tình dục đồng giới (MSM) chiếm gần 64% tổng số ca nhiễm HIV mới – một xu hướng ngày càng rõ nét không chỉ tại Khánh Hòa mà còn trên phạm vi toàn quốc. Điều này phản ánh sự dịch chuyển trong đặc điểm dịch tễ học của HIV, từ các nhóm tiêm chích ma túy trước đây sang nhóm lây truyền qua đường tình dục không an toàn, đặc biệt trong cộng đồng MSM.

Sự gia tăng ca nhiễm HIV trong nhóm này đặt ra nhiều thách thức cho công tác phòng, chống dịch, nhất là khi nhiều người trẻ tuổi chưa có nhận thức đầy đủ về nguy cơ lây nhiễm, thiếu kỹ năng bảo vệ bản thân hoặc ngần ngại tiếp cận các dịch vụ y tế do e ngại sự kỳ thị xã hội.

Trước tình hình này, ngành y tế Khánh Hòa đã và đang triển khai nhiều giải pháp phòng, chống HIV hiệu quả, trong đó tập trung vào các hoạt động can thiệp giảm hại và mở rộng tiếp cận dịch vụ y tế thân thiện đối với nhóm có nguy cơ cao.

Hiện nay, các cơ sở y tế công lập và nhóm hỗ trợ cộng đồng trên địa bàn tỉnh đang cung cấp miễn phí bao cao su, bơm kim tiêm vô trùng để hạn chế nguy cơ lây nhiễm HIV trong nhóm MSM, người hành nghề mại dâm và người tiêm chích ma túy. Bên cạnh đó, chương trình điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP) cũng được triển khai hoàn toàn miễn phí, giúp người có nguy cơ cao phòng tránh lây nhiễm HIV hiệu quả nếu sử dụng đúng cách và đều đặn.

Bên cạnh đó, Khánh Hòa cũng đang đẩy mạnh các hoạt động truyền thông nhằm nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi trong cộng đồng thông qua các hoạt động truyền thông trực tiếp, mạng xã hội, phát tờ rơi, tổ chức hội thảo đang được triển khai rộng rãi, tập trung vào các nhóm thanh niên, học sinh – sinh viên, MSM và người dân. Giúp người dân hiểu rõ hơn về cách phòng tránh HIV, từ đó tự bảo vệ bản thân và người thân xung quanh.

HIV không còn là "án tử" nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Nhờ những tiến bộ trong y học, người nhiễm HIV nếu tuân thủ điều trị bằng thuốc kháng virus (ARV) đúng phác đồ hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh, sinh hoạt và làm việc bình thường như bao người khác, đồng thời giảm đến mức tối thiểu nguy cơ lây truyền cho người khác.

Xét nghiệm HIV định kỳ là bước quan trọng để kiểm soát dịch bệnh, đặc biệt với những ai có hành vi nguy cơ cao. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa có nhiều điểm xét nghiệm HIV miễn phí và ẩn danh tại các trung tâm y tế khu vực, trạm y tế tại các xã, phường và các nhóm cộng đồng hỗ trợ. Người dân có thể dễ dàng tiếp cận dịch vụ mà không lo bị kỳ thị hay tiết lộ thông tin cá nhân.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn không ít người e ngại đi xét nghiệm do thiếu thông tin hoặc sợ bị đánh giá. Đây là rào cản lớn trong công cuộc kiểm soát dịch HIV/AIDS, khi mà mỗi trường hợp không được phát hiện kịp thời có thể là một mắt xích trong chuỗi lây lan âm thầm ngoài cộng đồng.

Việt Nam nói chung và Khánh Hòa nói riêng đang nỗ lực thực hiện mục tiêu chấm dứt dịch AIDS vào năm 2030 theo chiến lược quốc gia. Để đạt được điều này, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành y tế, các tổ chức xã hội và đặc biệt là sự chủ động, trách nhiệm từ chính người dân.

Mỗi người có thể góp phần đẩy lùi dịch bệnh bằng những hành động nhỏ nhưng thiết thực: sử dụng bao cao su đúng cách khi quan hệ tình dục, xét nghiệm HIV định kỳ, tiếp cận PrEP nếu thuộc nhóm nguy cơ cao và chia sẻ thông tin hữu ích về HIV cho người thân, bạn bè.

Cuộc chiến với HIV/AIDS vẫn còn nhiều khó khăn, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu toàn xã hội cùng vào cuộc. Đã đến lúc chúng ta thay đổi cách nhìn về HIV/AIDS – không kỳ thị, không phân biệt, không xem nhẹ. Bởi chỉ khi người nhiễm HIV được tiếp cận dịch vụ y tế sớm, được điều trị và hỗ trợ đúng cách, thì vòng tròn lây nhiễm mới có thể bị chặn đứng.

Hãy hành động ngay hôm nay, vì sức khỏe của chính mình và cộng đồng. Xét nghiệm HIV không chỉ là quyền lợi, mà còn là trách nhiệm với tương lai.

Quốc Huy