TRUNG TÂM KIỂM SOÁT BỆNH TẬT TỈNH KHÁNH HÒA

Để chủ động phòng chống bệnh Chikungunya, Bộ Y tế khuyến cáo người trở về từ vùng dịch cần theo dõi sức khỏe trong vòng 12 ngày; nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường về sức khỏe (như sốt, đau khớp, nổi ban...) hãy đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời.

Quyết tâm điều trị nghiện chất sẽ thành công như điều trị tăng huyết áp

03/10/2025

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội tỉnh Khánh Hòa, trong năm 2024, các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ 189 vụ với 386 đối tượng phạm tội về ma túy. Trong đó, phần lớn liên quan hành vi tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy ( chiếm 79,8%), còn lại liên quan đến hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.

Quyết tâm điều trị nghiện chất sẽ thành công như điều trị tăng huyết áp

Chúng ta biết rằng ma túy bao gồm heroin, ma túy tổng hợp, cần sa và các loại thuốc hướng thần bị lạm dụng, sử dụng gây nhiều tổn thương cho não, tim, gan, thận; làm giảm trí nhớ, rối loạn tâm thần, tăng nguy cơ lây nhiễm HIV, viêm gan C.. ảnh hưởng đến công việc, gia đình và pháp luật.

Theo các chuyên gia phòng chống ma túy, cai nghiện ma túy không chỉ là ý chí cá nhân mà cần sự kết hợp đồng bộ giữa hỗ trợ y tế, tâm lý và xã hội. Hiện nay, có hai hình thức cai nghiện: cai tự nguyện tại cộng đồng, gia đình hoặc cơ sở y tế; cai nghiện tại cơ sở cai nghiện ma túy (bắt buộc hoặc tự nguyện).

Để cai nghiện thành công, người nghiện cần nhận thức nghiện ma túy là một bệnh mạn tính của não, có thể kiểm soát, điều trị. Người cai cần xây dựng kế hoạch cá nhân, đặt mục tiêu cụ thể từng ngày không sử dụng ma túy, kết hợp sự hỗ trợ của gia đình, bạn bè, nhóm đồng đẳng và y tế. Đồng thời, người cai nghiện cần tránh môi trường gợi nhớ ma túy, thường xuyên tập thể dục, học nghề, thực hành chánh niệm, thiền và tham gia hoạt động xã hội.

*Các học viên cai nghiện tham gia buổi giao lưu- truyền thông giáo dục sức khỏe*

Các chuyên gia nhấn mạnh, mỗi ngày không sử dụng ma túy là là một bước tiến gần hơn với cuộc sống mới. Tái nghiện không phải là thất bại, mà là cơ hội để điều chỉnh kế hoạch điều trị

Nghiện chất là 1 bệnh mãn tính của não, vì nghiện nên khó kiểm soát hành vi, giảm trí nhớ và động lực cá nhân. Khi điều trị cai nghiện không có nghĩa là não trở lại y nguyên ban đầu ngay lập tức, khi ngừng sử dụng ma túy lâu dài, các đường dẫn truyền dopamine và các thụ thể dần được điều chỉnh lại. Nhiều nghiên cứu chụp MRI não người nghiện sau 12-24 tháng cai nghiện, hoạt động vùng vỏ não trước trán (vùng kiểm soát hành vi) cải thiện đáng kể.

Các chuyên gia nhấn mạnh, phần lớn những thay đổi chức năng não do nghiện không phải phá hủy vĩnh viễn tế bào mà là thay đổi kết nối và thụ thể, vấn đề này có thể hồi phục một phần khi cai nghiện, sống lành mạnh kể cả khi có di chứng, điều trị vẫn giúp giảm cơn thèm, ổn định cuộc sống và hạn chế tái nghiện.

Một trong những yếu tố quan trọng giúp người nghiện vượt qua quá trình cai là xác định mục tiêu thực tế và tạo động lực cá nhân. Người nghiện cần viết ra những tác hại nếu tiếp tục sử dụng, đồng thời hình dung cuộc sống tích cực trong tương lai nếu ngừng ma túy, ví dụ: sau 6 tháng “sạch” sẽ có sức khỏe tốt hơn, công việc ổn định, gia đình hạnh phúc.

Mục tiêu nên được đặt theo từng giai đoạn ngắn: “không sử dụng ma túy hôm nay”, “trong tuần này”, và khi đạt được, nên có sự khen ngợi, phần thưởng nhỏ để khích lệ. Bên cạnh đó, kiểm soát cơn thèm là kỹ năng cần rèn luyện. Người nghiện có thể tập hít thở sâu, thư giãn, vận động thể thao, gọi điện cho người hỗ trợ hoặc làm điều mình yêu thích để vượt qua cơn thèm. Những câu động viên đơn giản như “Anh đã nhận ra vấn đề, đó là bước rất quan trọng” hay “Mỗi ngày không dùng ma túy là một ngày chiến thắng” có thể tạo tác động tích cực lớn.

Người nghiện có thể tái nghiện chỉ sau vài ngày hoặc vài tuần vì nhiều lý do: cơn thèm còn mạnh, hội chứng cai chưa kiểm soát, môi trường kích thích, thiếu hỗ trợ xã hội, cảm xúc tiêu cực, thất nghiệp, sử dụng nhiều loại ma túy... Do đó, cần có kế hoạch khẩn cấp khi cơn thèm xuất hiện, đồng thời quan tâm điều trị các vấn đề đi kèm như lo âu, trầm cảm, thiếu động lực duy trì cai. Mỗi lần tái nghiện, bác sĩ sẽ đánh giá lại và điều chỉnh phác đồ để tăng khả năng duy trì lâu dài.

Nghiện chất là bệnh mạn tính có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả như tăng huyết áp hay đái tháo đường. Nếu được điều trị đúng cách, người nghiện hoàn toàn có thể phục hồi phần lớn chức năng não, ổn định cuộc sống và tái hòa nhập cộng đồng.

Sự quyết tâm của người nghiện, sự đồng hành của gia đình, cộng đồng và hệ thống y tế sẽ là chìa khóa để mỗi người vượt qua căn bệnh này, mở ra hành trình sống khỏe mạnh và có ích cho xã hội.

Văn Hanh

Tin tức liên quan