PrEP là vắc xin mỗi ngày để nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới phòng lây nhiễm HIV
PrEP là vắc xin mỗi ngày để nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới phòng lây nhiễm HIV
Theo Văn kiện Dự án Hỗ trợ kỹ thuật Quỹ Toàn cầu phòng chống HIV/AIDS giai đoạn 2024-2026 – Bộ Y tế, nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới đang được cảnh báo là một trong những nhóm nguy cơ cao mới nổi của dịch HIV tại Việt Nam hiện nay.
Nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) được dự báo có thể trở thành nhóm chiếm tỉ lệ lớn nhất trong tổng số người nhiễm mới HIV được ước tính hàng năm trong thời gian tới.
Giai đoạn 2011-2022, báo cáo của Cục Phòng chống HIV/AIDS (nay là Cục Phòng bệnh) cho thấy, tỉ lệ hiện nhiễm HIV trong nhóm MSM có xu hướng tăng, qua kết quả giám sát trọng điểm HIV năm 2022 ở tất cả các tỉnh được triển khai, tỉ lệ chung nhiễm HIV của MSM là 12,5%, trước đó năm 2017 tỉ lệ này là 10%, năm 2015 là 7,4% năm 2011 là 0,9%.
Một đánh giá ở nhóm bệnh nhân mới tham gia chương trình điều trị HIV/AIDS tại tỉnh An Giang, Kiên Giang năm 2018-2019, kết quả cho thấy nhóm MSM chiếm tỉ lệ dương tính HIV tham gia điều trị rất cao với 29,9% ở An Giang, 38,7% ở Kiên Giang.
Một nội dung giám sát trọng điểm cũng quan tâm đó là nguy cơ nhiễm HIV và bệnh lây qua đường tình dục cũng gia tăng, kết quả năm 2022 cho thấy tỉ lệ nhiễm giang mai ở nhóm MSM là 9,1%, tỉ lệ đồng nhiễm cả HIV và giang mai là 40%.
Báo cáo của Bộ Y tế cho thấy, tính đến tháng 12/2024, toàn quốc có 245.762 người nhiễm HIV còn sống, lũy tích tử vong 116.004 người, riêng năm 2024 phát hiện trên 13.000 trường hợp nhiễm HIV. Các tỉnh khu vực phía Nam có số lượng phát hiện ca nhiễm HIV chiếm 60% số ca nhiễm toàn quốc. Về ước tính quần thể nhóm nguy cơ cao nhiễm HIV, nhóm MSM gia tăng từ 270.883 người năm 2019 lên 428.450 người năm 2023.
Ngày 22/1/2025, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 286/QĐ-BYT phê duyệt kế hoạch hành động thực hiện giải pháp đáp ứng y tế công cộng với chùm ca nhiễm HIV tại Việt Nam giai đoạn 2025-2030.
Trong thời gian qua chương trình điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) được đánh giá là hiệu quả trong việc giảm nguy cơ nhiễm HIV, đặc biệt là đối với nhóm MSM.
Để MSM tiếp cận, sử dụng và duy trì PrEP, các chuyên gia cho rằng cần có những chiến lược tạo ra nhu cầu về PrEP, ưu tiên tiếp cận trong những nhóm ưu tiên, thúc đẩy việc sử dụng PrEP có hiệu quả.
Các chuyên gia HIV nhấn mạnh đến 3 nhóm vấn đề là động lực sử dụng PrEP, khả năng tiếp cận PrEP và sử dụng PrEP hiệu quả. Các nhà quản lý, cung cấp dịch vụ PrEP cần phải xác định những khó khăn liên quan yếu tố cá nhân MSM, môi trường gia đình, cộng đồng, phòng khám cung cấp dịch vụ PrEP, truyền thông để xây dựng kế hoạch can thiệp, tháo gỡ những khó khăn để đạt được mục tiêu đề ra.
Tại Thái Lan, chương trình PrEP đã được đưa vào chương trình BHYT toàn dân kể từ tháng 10/2019.
Trong một nghiên cứu tập trung những đối tượng có hành vi nguy cơ như trong 3 tháng vừa qua có quan hệ tình dục không dùng bao cao su với bạn tình không rõ tình trạng HIV hoặc bạn tình HIV dương tính nhưng chưa được điều trị HIV hoặc bạn tình này có điều trị HIV nhưng không xét nghiệm tải lượng vi rút, theo dõi tình trạng tải lượng vi rút của mình, đối tượng khảo sát có nhiều bạn tình, tham gia mại dâm, có triệu chứng hoặc mắc bệnh lây qua đường tình dục, có sử dụng ma túy, chất kích thích hoặc sử dụng PEP nhiều lần.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, MSM dưới 25 tuổi có tỉ lệ chấp nhận PrEP thấp hơn so với MSM từ 25 tuổi trở lên (36% so với 56,7%), có tỉ lệ duy trì thấp hơn vào tháng thứ 1 (31,5% so với 50,2%), tháng thứ 3 (15,1% so với 29%).
Các chuyên gia HIV khuyến cáo nên đẩy mạnh thông điệp xem PrEP là vắc xin hàng ngày để giúp ngăn ngừa lây nhiễm HIV trong cộng đồng nguy cơ cao./.
Anh Huy
Tin tức liên quan
- Đang truy cập177
- Hôm nay11069
- Tháng hiện tại116174
- Năm hiện tại2601273
- Tổng lượt truy cập12299403
- Xem tiếp >>
