KIỆN TOÀN VÀ NÂNG CAO NĂNG LỰC CÁN BỘ PHÒNG CHỐNG HIV/AIDS

KIỆN TOÀN VÀ NÂNG CAO NĂNG LỰC CÁN BỘ PHÒNG CHỐNG HIV/AIDS

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Khánh Hòa, tính đến ngày 31/3/2020, tỉnh Khánh Hòa có lũy tích số trường hợp nhiễm HIV được phát hiện là 2.399 trường hợp. Lũy tích số người nhiễm HIV/AIDS đã tử vong đến 31/3/2020 là 1.224; 1.175 trường hợp đang còn sống và được quản lý tại các địa phương, trong đó có 934 bệnh nhân đang được điều trị thuốc kháng vi rút HIV (ARV). Tỷ lệ người nhiễm HIV trong tỉnh chiếm 0,18% dân số (2.399 ca HIV/AIDS so với dân số 1.273.598).

Toàn tỉnh có 8/9 huyện/thị/thành phố (chiếm 88,9%) với 120/140 xã, phường có người nhiễm HIV/ AIDS (chiếm 85,7%). Riêng huyện đảo Trường Sa chưa phát hiện trường hợp nào nhiễm HIV/AIDS.

Đánh giá chung về xu hướng dịch HIV/AIDS tại Khánh Hòa, theo kết quả giám sát trọng điểm qua các năm cho thấy dịch HIV tại tỉnh Khánh Hòa vẫn còn trong giai đoạn tập trung, so với những năm trước năm 2005 dịch có xu hướng chững lại nhưng còn nhiều thách thức như người nghiện chích ma túy mới phát hiện tăng, mua bán dâm khá phức tạp, nhóm đối tượng tình dục đồng giới nam (MSM) khó tiếp cận và có nhiều hành vi nguy cơ kép dễ lây nhiễm HIV, một bộ phận dân cư nhất là nhóm lao động di biến động, người dân vùng xa, miền núi còn thiếu kiến thức liên quan HIV và có hành vi không an toàn trong dự phòng lây nhiễm HIV... và còn nhiều yếu tố nguy cơ làm bùng phát dịch nếu các biện pháp can thiệp không đồng bộ và kém hiệu quả.

Nhiều năm qua, phòng chống HIV/AIDS là một vấn đề lớn được tỉnh quan tâm tìm biện pháp giải quyết. Tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo kịp thời việc củng cố, kiện toàn Ban chỉ đạo phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm từ tỉnh đến cấp huyện, cấp xã trong tỉnh; củng cố, kiện toàn bộ máy tổ chức của Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh (nay là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Khánh Hòa); thành lập Hội phòng chống HIV/AIDS tỉnh Khánh Hòa...và nhiều quyết định củng cố về mặt tổ chức, nhân sự, phân công trách nhiệm các sở, ban, ngành, đoàn thể, địa phương. Ban hành các quyết định củng cố về mặt tổ chức, nhân sự, phân công trách nhiệm các Sở, ban, ngành, đoàn thể, địa phương và nhiều văn bản khác.

Tại tuyến tỉnh, Trung tâm phòng chống HIV/AIDS của tỉnh đã được UBND tỉnh cho phép thành lập từ năm 2004 và đến nay là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Khánh Hòa, đã từng bước được kiện toàn về tổ chức bộ máy và bổ sung nhân sự theo đúng quy định hiện hành cùng với trụ sở làm việc tương đối đầy đủ trang thiết bị y tế cần thiết; đồng thời UBND tỉnh cho phép thành lập Khoa điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone đủ đảm bảo điều trị khoảng 400 bệnh nhân nghiện chất dạng thuốc phiện.

Tuyến huyện và xã/phường/ thị trấn hầu hết đều đã bố trí cán bộ chuyên trách theo từng tuyến. Hàng năm tổ chức đào tạo nâng cao năng lực, cập nhật thông tin phòng, chống HIV/AIDS cho cán bộ y tế và cán bộ tham gia công hoạt động phòng, chống HIV/AIDS. Nhờ vậy, mạng lưới nhân lực phòng, chống HIV/AIDS trong tỉnh luôn được tăng cường, địa bàn được mở rộng, dịch vụ chất lượng tạo điều kiện người dân tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS dễ dàng, tự nguyện tham gia vào các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.

Xét về mặt dịch tễ học, tình hình lây nhiễm HIV/AIDS ở Khánh Hòa vẫn còn diễn biến phức tạp. Dịch HIV/AIDS xuất hiện ở hầu hết các huyện, thị, thành phố và xã, phường trong tỉnh, kể cả vùng xa, vùng khó khăn và có xu hướng ngày càng lan rộng về địa bàn, giới, nhóm đối tượng. Ngoài các nhóm có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV cao (nghiện chích ma túy, mua bán dâm, tình dục đồng giới nam...), tỷ lệ nhiễm HIV ở nữ giới, nhóm tuổi thanh niên và người lớn tuổi có xu hướng gia tăng do lây nhiễm qua quan hệ tình dục có xu hướng chiếm ưu thế trong những năm gần đây. Dịch HIV/AIDS vẫn đang là mối hiểm họa của cộng đồng làm ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng con người, trật tự an toàn xã hội và sự phát triển kinh tế của tỉnh.

Dự báo nhiễm mới HIV còn có xu hướng tăng ở nhóm MSM, người có quan hệ tình dục với nhiều người, vợ/chồng/bạn tình của người nhiễm HIV nếu biện pháp can thiệp kém hiệu quả.

Từ năm 2016 đến nay, cùng với toàn quốc tỉnh Khánh Hòa thực hiện mục tiêu 90-90-90 do tăng các đối tượng nguy cơ được xét nghiệm HIV nên dự báo số người nhiễm mới phát hiện sẽ tăng, đồng thời số người nhiễm HIV được điều trị cũng sẽ tăng trong những năm tới.

Đức Bảo