NÂNG CAO NĂNG LỰC HỆ THỐNG Y TẾ HOÀN THÀNH TỐT CÔNG TÁC PHÒNG CHỐNG HIV/AIDS

NÂNG CAO NĂNG LỰC HỆ THỐNG Y TẾ HOÀN THÀNH TỐT CÔNG TÁC PHÒNG CHỐNG HIV/AIDS

Ngày 14/8/2020, Phó Thủ tướng Chính Phủ Vũ Đức Đam đã ký Quyết định phê duyệt Chiến lược Quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030.

Quan điểm của Việt Nam, HIV/AIDS là dịch bệnh nguy hiểm, là mối hiểm họa đối với sức khỏe, tính mạng của con người và phát triển kinh tế xã hội. Phòng chống HIV/AIDS là nhiệm vụ quan trọng, cần có sự phối hợp của các cấp ủy Đảng, bộ ngành, chính quyền, đoàn thể các cấp và là trách nhiệm của mỗi người dân, mỗi cộng đồng. Phòng chống HIV/AIDS dựa trên nguyên tắc bảo đảm quyền con người, chống kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV; chú trọng đến phụ nữ, trẻ em, các nhóm đối tượng dễ bị lây nhiễm HIV, đồng bào dân tộc ít người và người dân sống ở vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới.

Quan điểm Việt Nam nêu rõ, công tác phòng chống HIV/AIDS là thể hiện sự cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế; Việt Nam kết hợp các biện pháp chuyên môn kỹ thuật y tế và các biện pháp xã hội trong phòng chống HIV/AIDS trên nguyên tắc phối hợp dự phòng với chăm sóc, điều trị HIV/AIDS toàn diện. Một quan điểm quan trọng trong chiến lược là nhà nước bảo đảm đầu tư các nguồn lực cho phòng chống HIV/AIDS phù hợp với diễn biến tình hình dịch HIV/AIDS; khả năng và điều kiện phát triển kinh tế xã hội của đất nước đồng thời đẩy mạnh huy động các nguồn lực khác cho công tác phòng chống HIV/AIDS. Các tỉnh, thành phố chủ động bố trí nguồn lực cho hoạt động phòng chống HIV/AIDS tại địa phương.

Theo nhận định của Cục Phòng chống HIV/AIDS, hiện nay các nguồn viện trợ quốc tế cắt giảm, thay đổi tổ chức bộ máy phòng chống HIV/AIDS ở các tuyến; có một số địa phương chưa quan tâm đến công tác phòng chống HIV/AIDS; do vậy mục tiêu chiến lược đề cập là củng cố, tăng cường năng lực hệ thống phòng chống HIV/AIDS cho các tuyến.

Chỉ tiêu cụ thể nhóm hệ thống y tế là đến năm 2021, 100% các tỉnh, thành phố có kế hoạch, đề án bảo đảm tài chính thực hiện mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS và phân bổ ngân sách địa phương hàng năm cho phòng chống HIV/AIDS theo kế hoạch được phê duyệt. Phấn đấu tất cả những người nhiễm HIV tham gia BHYT; hệ thống y tế bảo đảm cung ứng đủ thuốc, sinh phẩm, vật tư, trang thiết bị cho công tác phòng chống HIV/AIDS; 100% các tỉnh, thành phố có hệ thống thu thập số liệu đạt chất lượng để theo dõi tình hình dịch và đánh giá hiệu quả các hoạt động phòng chống HIV/AIDS.

Từ chiến lược quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030, Bộ Y tế, Cục Phòng chống HIV/AIDS, các tỉnh, thành phố sẽ xây dựng các chính sách, văn bản pháp luật, văn bản hướng dẫn chuyên môn kỹ thuật về phòng chống HIV/AIDS phù hợp trong tình hình mới; tăng cường huy động mọi nguồn lực và sự tham gia của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, mỗi người dân và cộng đồng vào các hoạt động phòng chống HIV/AIDS. Thực hiện công tác thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng chống HIV/AIDS đến mọi đối tượng, kết hợp lồng ghép tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước. Đối với ngành y tế tổ chức triển khai các biện pháp chuyên môn kỹ thuật y tế, hạn chế tối đa sự lây truyền của HIV, giải quyết các vấn đề liên quan đến sức khỏe người bệnh AIDS, kết hợp chặt chẽ hoạt động phòng chống HIV/AIDS với các hoạt động phòng chống ma túy, mại dâm.

HIV/AIDS là vấn đề sức khỏe cộng đồng quan trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế xã hội, sự phát triển của đất nước. Theo báo cáo Cục Phòng chống HIV/AIDS, tính đến tháng 6/2020, Việt Nam có khoảng 250.000 người hiện nhiễm HIV, có trên 100.000 người nhiễm HIV đã tử vong, 100% tỉnh, thành phố và 98% huyện đã phát hiện người nhiễm HIV.

Theo nhận định của Cục Phòng chống HIV/AIDS, nhờ có Chiến lược Quốc gia phòng chống HIV/AIDS ở Việt Nam đến năm 2020 và tầm nhìn 2030 ban hành kèm Quyết định số 608/QĐ-TTg ngày 25/5/2012 của Thủ tướng Chính phủ và với sự nỗ lực của các Ban, Ngành liên quan Việt Nam đã hoàn thành mục tiêu khống chế tỷ lệ nhiễm HIV dưới 0,3% trong cộng đồng dân cư vào năm 2020. Ước tính trong 20 năm qua cả nước đã dự phòng cho hơn 400.000 người không bị nhiễm HIV và 150.000 người không bị tử vong do AIDS.

Tuy nhiên tình hình dịch HIV/AIDS vẫn diễn biến phức tạp. Tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nghiện chích ma túy ở mức trên 10%; tỷ lệ nhiễm HIV ở nhóm nam quan hệ tình dục với nam (MSM) tăng nhanh. Mỗi năm Việt Nam có khoảng 10.000 trường hợp nhiễm HIV được phát hiện mới, tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con trong cộng đồng vẫn còn ở mức 6%.

Để thực hiện chấm dứt dịch AIDS vào năm 2030, mục tiêu là số người nhiễm HIV mới giảm dưới 1.000 trường hợp/năm, ngày 14/8/2020 Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã ký Quyết định phê duyệt Chiến lược Quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030.

Mục tiêu cụ thể của Chiến lược gồm 4 nhiệm vụ, một là Mở rộng và đổi mới các hoạt động truyền thông can thiệp giảm hại và dự phòng lây nhiễm HIV, tỷ lệ người có hành vi nguy cơ cao được tiếp cận dịch vụ dự phòng lây nhiễm HIV đạt 80% vào năm 2020; hai là Mở rộng và đa dạng hóa các loại hình tư vấn xét nghiệm HIV, đẩy mạnh xét nghiệm HIV dựa vào cộng đồng, tự xét nghiệm, tỷ lệ người nhiễm HIV trong cộng đồng biết tình trạng HIV của mình đạt 95% vào năm 2030, giám sát chặt chẽ tình hình diễn biến dịch HIV/AIDS ở các nhóm có hành vi nguy cơ cao; ba là Mở rộng và nâng cao chất lượng điều trị HIV/AIDS, tỷ lệ người nhiễm HIV biết tình trạng nhiễm HIV của mình được điều trị thuốc kháng virút có tải lượng virút dưới 95%, tỷ lệ người được điều trị thuốc kháng virút có tải lượng virút dưới ngưỡng ức chế đạt 95%, loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con vào năm 2030; bốn là Củng cố và tăng cường năng lực hệ thống phòng chống HIV/AIDS các tuyến, bảo đảm nguồn nhân lực cho công tác phòng chống HIV/AIDS, bảo đảm tài chính cho phòng chống HIV/AIDS. Chiến lược đã đề ra rất cụ thể các nhóm chỉ tiêu để đạt những mục tiêu đề ra. Nhóm chỉ tiêu tác động, nhóm chỉ tiêu dự phòng, nhóm chỉ tiêu về xét nghiệm, nhóm chỉ tiêu về điều trị, nhóm chỉ tiêu hệ thống y tế./.

Văn Hanh