PHÒNG CHỐNG COVID-19: SÀNG LỌC KỸ, CHẨN ĐOÁN SỚM VÀ XÉT NGHIỆM KỊP THỜI

PHÒNG CHỐNG COVID-19: SÀNG LỌC KỸ, CHẨN ĐOÁN SỚM VÀ XÉT NGHIỆM KỊP THỜI

Tính đến 7h00 ngày 3/2/2021, trên thế giới ghi nhận 109.469.508 trường hợp mắc bệnh COVID-19. Có 2.413.158 trường hợp đã tử vong. Tại Việt Nam, ghi nhận 2.472 ca bệnh, tử vong 35 trường hợp, đang điều trị 535 trường hợp. Ngành Y tế luôn có chỉ đạo, tập trung cho công tác an toàn trước dịch bệnh COVID-19 tại các bệnh viện và phòng khám. Bộ Y tế đã cập nhật và có các hướng dẫn chuyên môn như: Phiên bản 1-Quyết định số 125/QĐ-BYT ngày 16/1/2020; Phiên bản 2-Quyết định số 322/QĐ-BYT ngày 6/2/2020; Phiên bản 3-Quyết định số 1344/QĐ-BYT ngày 25/3/2020; Phiên bản 4-Quyết định số 3351/QĐ-BYT ngày 29/7/2020.

Các hướng dẫn được nhanh chóng cập nhật theo yêu cầu, kinh nghiệm điều trị thực tiễn trong nước và quốc tế; thay đổi định nghĩa ca bệnh nghi ngờ; quy định về khoảng cách tiếp xúc an toàn; những dấu hiệu lâm sàng cảnh báo và thời điểm cảnh báo tiến triển nặng của bệnh; sử dụng corticosteroids; sử dụng thuốc kháng virut; tiêu chuẩn xuất viện và theo dõi sau xuất viện; chế độ kiểm soát lây nhiễm chéo đối với người bệnh trong sổ khám bệnh, chữa bệnh.

Bộ Y tế có các hướng dẫn chuyên khoa và nhóm đối tượng người dân; cụ thể Hướng dẫn về phòng ngừa, kiểm soát lây nhiễm trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh (Quyết định số 468/QĐ-BYT ngày 19/2/2020); Hướng dẫn chăm sóc sức khỏe phòng chống dịch bệnh COVID-19 cho người cao tuổi tại cộng đồng (Quyết định số 1588/QĐ-BYT ngày 7/4/2020); Hướng dẫn điều trị, quản lý một số bệnh không lây nhiễm trong dịch COVID-19 (Quyết định số 1886/QĐ-BYT ngày 27/4/2020); Hướng dẫn phòng chống dịch bệnh COVID-19 đối với người khuyết tật tại cộng đồng (Quyết định số 1773/QĐ-BYT ngày 20/4/2020).

Đối với các quy định về trang thiết bị, thuốc, vật tư tiêu hao thì có Quyết định số 941/QĐ-BYT ngày 17/9/2020 ban hành danh mục trang thiết bị, vật tư tiêu hao và thuốc thiết yếu của một khu vực điều trị cách ly người bệnh COVID-19 (Quyết định bổ sung số 1533/QĐ-BYT ngày 3/4/2020). Quyết định số 1259/QĐ-BYT ngày 20/3/2020 về danh mục phương tiện phòng hộ cá nhân thiết yếu của một khu vực điều trị cách ly người bệnh COVID-19 (Quyết định đính chính số 1460/QĐ-BYT ngày 30/3/2020).

Bộ Y tế có Công văn số 4433/BYT-KCB ngày 20/8/2020 về tăng cường năng lực xét nghiệm Reatime RT-PCR phát hiện SARS-CoV-2 tại các bệnh viện. Các bệnh viện tỉnh chưa đủ năng lực xét nghiệm, chủ động liên hệ các đơn vị có năng lực để gửi mẫu xét nghiệm đồng thời có kế hoạch, thực hiện đầu tư, nâng cấp trang thiết bị, cơ sở vật chất, nhân lực, sinh phẩm xét nghiệm phù hợp, bảo đảm hiệu quả, báo cáo Sở Y tế để nâng cao năng lực, đủ khả năng xét nghiệm sàng lọc, khẳng định virut SARS-CoV-2 trước ngày 31/12/2020.

Ngày 16/12/2020, Bộ Y tế ban hành Quyết định số 3088/QĐ-BYT về Bộ tiêu chí bệnh viện an toàn, Quyết định số 4999/QĐ-BYT ngày 1/12/2020 về phòng khám an toàn. Đối với bệnh viện an toàn phòng chống dịch COVID-19, quyết định có 8 chương, 37 tiêu chí, 150 điểm. Đối với Quyết định số 4999 về phòng khám có 8 tiêu chí, 30 điểm.

Theo quan điểm xuyên suốt của lãnh đạo Bộ Y tế, các bệnh viện luôn trong trạng thái đề cao tinh thần cảnh giác cao độ trước dịch bệnh, thực hiện nghiêm Bộ tiêu chí bệnh viện, phòng khám an toàn phòng chống dịch, không chủ quan, không hoang mang trước mọi hoàn cảnh, tình huống.

Theo kết quả giám sát của Cục Quản lý Khám chữa bệnh, đến ngày 19/1/2021 đã có 1.441 bệnh viện/trung tâm y tế đã tiến hành tự đánh giá qua phần mềm trực tuyến, chiếm tỷ lệ 94,24%. Qua xếp loại, bệnh viện an toàn có tỷ lệ 90,7%, bệnh viện an toàn ở mức thấp chiếm 8,33%, bệnh viện không an toàn có 14 bệnh viện, đạt 0,97%.

Tính đến ngày 19/1/2021, có 11.955 phòng khám/trạm y tế đã tiến hành tự đánh giá qua phần mềm trực tuyến.

Bộ Y tế có phương châm “sàng lọc kỹ, chẩn đoán sớm, xét nghiệm kịp thời”; coi bệnh viện như cộng đồng có nguy cơ cao. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật phối hợp với các bệnh viện xét nghiệm ngẫu nhiên COVID-19 cho người bệnh và nhân viên y tế trong bệnh viện, thực hiện đúng Chỉ thị số 24/CT-BYT về tăng cường xét nghiệm cho nhân viên y tế và người bệnh.

Các bệnh viện cần thực hiện tốt 5K trong bệnh viện, giãn cách người bệnh, có rèm che; quản lý tốt người ra, vào bệnh viện, người nuôi bệnh, người bệnh đến khám được phát băng giấy chỉ dùng 1 lần có khác biệt để nhận biết đã sàng lọc hay chưa.

Ngày 14/12/2020, Bộ Y tế ban hành Quyết định số 5188/QĐ-BYT hướng dẫn phòng và kiểm soát lây nhiễm SARS-CoV-2 trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thay thế Quyết định số 468/QĐ-BYT. Việc ban hành Quyết định số 5188 nhằm đồng nhất các hướng dẫn mới ban hành; khắc phục nhiều nội dung, vị trí, hoạt động của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh phát sinh khoảng trống cần khắc phục. Nội dung cập nhật bao gồm các định nghĩ ca bệnh, sàng lọc, phân luồng người bệnh đến khám, sàng lọc nhân viên y tế, người bệnh nội trú, hướng dẫn xét nghiệm, chẩn đoán, điều trị, lựa chọn, tiêu chuẩn phương tiện phục hồi chức năng, xử lý rác thải, hóa chất khử khuẩn, tiệt khuẩn.

Theo đó, người bệnh đến khám cần phân luồng, sàng lọc đối với bệnh viện có nhiều cổng; đối với bệnh viện có 1 cổng thì được bố trí sao cho phù hợp. Quyết định có những nội dung mới như phòng ngừa lây nhiễm cho nhân viên y tế và quản lý nhân viên y tế lây nhiễm SARS-CoV-2; vấn đề thông khí trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; hướng dẫn khi có phẫu thuật, thủ thuật; phòng ngừa lây nhiễm khi thực hiện chụp X-quang, chẩn đoán hình ảnh; phòng ngừa trong chạy thận nhân tạo; phòng và kiểm soát lây nhiễm tại các khu vực cung cấp dịch vụ ăn uống.

Các bệnh viện luôn duy trì trạng thái sẵn sàng phương tiện phục vụ các đối tượng người bệnh, tránh lây chéo xảy ra. Các bệnh viện cần thường xuyên đánh giá, cải tiến theo Bộ tiêu chí bệnh viện an toàn; cải tiến chất lượng bệnh viện, đón đầu việc thay đổi phân hạng và chi trả dịch vụ y tế dựa theo mức chất lượng bệnh viện trong thời gian đến./.

Lâm Quyên