LIỆU PHÁP HÀNH VI NHẬN THỨC ĐIỀU TRỊ CÁC RỐI LOẠN DẠNG CƠ THỂ

LIỆU PHÁP HÀNH VI NHẬN THỨC ĐIỀU TRỊ CÁC RỐI LOẠN DẠNG CƠ THỂ

Theo các chuyên gia tâm thần, các rối loạn dạng cơ thể có nguyên nhân tâm lý và cơ thể gắn bó với nhau, bệnh cảnh lâm sàng rất phức tạp và khó điều trị vì bệnh nhân thường từ chối do nguồn gốc tâm lý là nguyên nhân gây ra triệu chứng.

Các bác sĩ sẽ sử dụng liệu pháp tâm lý, đây là liệu pháp điều trị chủ đạo giúp bệnh nhân giải quyết các xung đột nội tâm, tạo cảm giác thư giãn giúp kiểm soát triệu chứng khó chịu, lo âu. Sử dụng các liệu pháp tâm lý thích hợp với từng nhóm bệnh, từng bệnh nhân cụ thể để thu được kết quả điều trị tốt nhất. Người bệnh cần rèn luyện sức chịu đựng các stress tâm lý trong cuộc sống, sinh hoạt, làm việc, học tập, sẵn sàng thích ứng với những điều kiện không thuận lợi. Phương pháp thư giãn luyện tập có tác dụng tốt đồng thời có tác dụng phòng bệnh hiệu quả.

Theo các bác sĩ chuyên khoa Bệnh viện Tâm thần tỉnh Khánh Hòa, các liệu pháp tâm lý gồm liệu pháp nhận thức, liệu pháp hành vi, do rối loạn dạng cơ thể là một bệnh mạn tính, quá trình bệnh kéo dài nhiều năm, vì vậy có khi kết quả điều trị còn nhiều khó khăn trong đánh giá.

Sử dụng thuốc cho người bệnh có nhóm thuốc chống trầm cảm như thuốc chống trầm cảm 3 vòng và ức chế thụ cảm serotonin, hiệu quả xuất hiện chậm, phải điều trị lâu dài. Sử dụng thuốc chống lo âu có hiệu quả điều trị ngắn hạn, làm giảm triệu chứng rối loạn lo âu, khởi liều thấp, giải thích người bệnh tính an thần do thuốc gây ra và các nguy hiểm khi lạm dụng thuốc. Khi ngưng thuốc phải giảm liều từng bước.

Theo các bác sĩ chuyên khoa tâm thần, các rối loạn dạng cơ thể là biểu hiện tái diễn các triệu chứng cơ thể cùng với những yêu cầu dai dẳng đòi khám xét y tế mặc dù cho kết quả âm tính nhiều lần, bác sĩ đảm bảo các triệu chứng này không có cơ sở bệnh cơ thể. Các yếu tố tâm lý được xem đó là nguyên nhân gây ra các triệu chứng.

Để chẩn đoán thường căn cứ là bệnh nhân có các triệu chứng cơ thể nhiều và thay đổi kéo dài trong 2 năm mà không tìm thấy giải thích thỏa đáng nào về mặt cơ thể. Bệnh nhân từ chối chấp nhận lời khuyên hoặc lời trấn an của nhiều bác sĩ không cắt nghĩa được các triệu chứng cơ thể.

Một số tật chứng thường gặp là hội chứng phàn nàn nhiều loại, rối loạn tâm thể nhiều loại, các rối loạn cơ thể, các rối loạn lo âu và cảm xúc (trầm cảm), rối loạn nghi bệnh, rối loạn hoang tưởng.

Đối với rối loạn nghi bệnh, bệnh nhân dai dẳng tin rằng có ít nhất một bệnh cơ thể nặng nằm dưới một hoặc các triệu chứng hiện có dù các xét nghiệm y tế không giải thích bệnh cơ thể thỏa đáng hoặc bận tâm dai dẳng là có dị hình hoặc biến dạng. Bệnh nhân từ chối lời khuyên của bác sĩ là không có bệnh cơ thể, bao gồm: rối loạn dị dạng cơ thể, ám ảnh dị hình (không hoang tưởng), bệnh tâm căn nghi bệnh, hội chứng nghi bệnh, ám ảnh sợ bệnh, rối loạn cơ thể hóa, các rối loạn trầm cảm, các rối loạn hoang tưởng, các rối loạn lo âu và hoảng sợ.

Có những bệnh nhân rối loạn chức năng thần kinh tự động dạng cơ thể, bệnh nhân có triệu chứng đánh trống ngực, ra mồ hôi, run, đỏ mặt dai dẳng và khó chịu. Hoặc có những rối loạn không qua trung gian hệ thống thần kinh tự động, khu trú ở những phần đặc hiệu của cơ thể, bao gồm: Hòn hysteria, cảm giác hòn trong họng gây khó nuốt và các thể của nuốt khó; vẹo cổ tâm sinh và các rối loạn vận động co thắt (trừ hội chứng Tourette); ngứa tâm sinh (loại trừ thương tổn da đặc hiệu, rụng tóc, viêm da chàm, mề đay); rối loạn kinh nguyệt tâm sinh; nghiến răng.

Theo các bác sĩ, liệu pháp hành vi nhận thức sẽ giúp bệnh nhân học cách suy nghĩ tích cực hơn bằng biến đổi những suy nghĩ tiêu cực thành những suy nghĩ linh hoạt hơn; học cách đối phó với những lo lắng khi nhìn vào gương, nói chuyện với người khác. Liệu pháp sẽ giúp cải thiện sức khỏe tâm thần cho người bệnh, người bệnh sẽ thống nhất các mục tiêu điều trị và phát triển một kế hoạch điều trị cá nhân hóa cùng với sự hỗ trợ tích cực từ người thân và gia đình người bệnh./.

Anh Huy