HƯỚNG ĐẾN MỤC TIÊU 90% BỆNH NHÂN HIV/AIDS CÓ TẢI LƯỢNG HIV DƯỚI NGƯỠNG ỨC CHẾ

HƯỚNG ĐẾN MỤC TIÊU 90% BỆNH NHÂN HIV/AIDS CÓ TẢI LƯỢNG HIV DƯỚI NGƯỠNG ỨC CHẾ

Ngày 8/1/2019, Sở Y tế tỉnh Khánh Hòa có Công văn số 85/SYT-NVY chỉ đạo các đơn vị trong ngành thực hiện công tác báo cáo định kỳ tải lượng HIV trong theo dõi điều trị thuốc ARV.

Chúng ta biết rằng, trong ba mục tiêu 90-90-90, mục tiêu 90 thứ 3 là tỷ lệ người nhiễm HIV điều trị thuốc ARV có tải lượng HIV dưới ngưỡng ức chế. Tại Công văn số 1142/AIDS-ĐT ngày 28/12/2018, Cục Phòng chống HIV/AIDS - Bộ Y tế chỉ đạo các cơ sở điều trị HIV/AIDS trong toàn quốc báo cáo kết quả xét nghiệm tải lượng HIV hàng tháng gửi về Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Tỉnh; báo cáo gửi trước ngày 15 của tháng kế tiếp. Nội dung báo cáo gồm tổng số bệnh nhân cần làm xét nghiệm trong tháng, tổng số bệnh nhân được làm xét nghiệm lần 1 trong tháng, trong đó có số bệnh nhân làm xét nghiệm lần 1 có kết quả xét nghiệm dưới ngưỡng phát hiện; số bệnh nhân làm xét nghiệm lần 1 có kết quả xét nghiệm dưới ngưỡng phát hiện đến dưới 200 bản sao/ml; số bệnh nhân làm xét nghiệm lần 1 có kết quả xét nghiệm từ 200 bản sao đến dưới 1000 bản sao/ml; số bệnh nhân làm xét nghiệm lần 1 có kết quả xét nghiệm lớn hơn hoặc bằng 1000 bản sao/ml. Báo cáo cũng thống kê số bệnh nhân điều trị ARV bậc 2 được làm xét nghiệm trong tháng, gồm số bệnh nhân đang điều trị ARV bậc 2 có kết quả xét nghiệm tải lượng nhỏ hơn 1000 bản sao/ml; số bệnh nhân đang điều trị ARV bậc 2 có kết quả xét nghiệm tải lượng lớn hơn hoặc bằng 1000 bản sao/ml; Một nội dung khác trong báo cáo là tổng số bệnh nhân xét nghiệm lần 2 có kết quả xét nghiệm tải lượng vi rút lớn hơn hoặc bằng 1000 bản sao/ml; gồm số bệnh nhân đang điều trị ARV bậc 2 có kết quả nhỏ hơn 1000 bản sao và số bệnh nhân đang điều trị ARV bậc 2 có kết quả lớn hơn hoặc bằng 1000 bản sao vi rút/ml.

Công văn 1142/AIDS-ĐT cũng yêu cầu cơ sở điều trị lập kế hoạch xét nghiệm tải lượng HIV hàng tháng cho các trường hợp đủ tiêu chuẩn xét nghiệm; Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Tỉnh tổng hợp và gửi báo cáo quý về kết quả xét Trước đó, Cục Phòng chống HIV/AIDS có Công văn số 769/AIDS-ĐT ngày 21/9/2018, hướng dẫn điều trị HIV/AIDS theo tình trạng bệnh, điều trị ARV nhanh; cấp ARV tối đa 90 ngày. Đối với người bệnh đang điều trị ARV ổn định gồm có các tiêu chí: người lớn điều trị ARV từ 12 tháng trở lên; tuân thủ điều trị tốt; kết quả xét nghiệm tải lượng HIV thường quy 2 lần liên tiếp dưới 200 bản sao/ml; người bệnh không mang thai; không đang cho con bú; không có tác dụng phụ của thuốc; không có bệnh nhiễm trùng cơ hội hoặc bệnh lý khác liên quan đến HIV. Theo Quyết định số 5418/QĐ-BYT, tiêu chuẩn chẩn đoán người bệnh thất bại điều trị ARV là:

- Thất bại lâm sàng ở người lớn và trẻ trên 10 tuổi khi xuất hiện mới hoặc tái phát các bệnh lý giai đoạn lâm sàng 4 sau điều trị ARV ít nhất 6 tháng; ở trẻ nhỏ hơn 10 tuổi, xuất hiện mới hoặc tái phát các bệnh lý giai đoạn lâm sàng 3 và 4 sau điều trị ARV ít nhất 6 tháng.

- Về thất bại vi rút học, người bệnh điều trị ARV ít nhất 6 tháng có tải lượng HIV từ 1000 bản sao/ml trở lên ở 2 lần xét nghiệm liên tiếp cách nhau 3 tháng sau khi được tư vấn tăng cường tuân thủ điều trị.

- Đối với thất bại miễn dịch, ở người lớn và trẻ trên 10 tuổi; CD4 giảm xuống bằng hoặc dưới mức trước khi điều trị ARV hoặc CD4 liên tục dưới 100 tế bào/mm3 ở 2 lần xét nghiệm liên tiếp cách nhau 6 tháng và không có căn nguyên nhiễm trùng gần đây gây giảm CD4.

Ở trẻ từ 5 tuổi - 10 tuổi; CD4 liên tục dưới 100 tế bào/mm3 ở 2 lần xét nghiệm liên tiếp cách nhau 6 tháng và không có căn nguyên nhiễm trùng gần đây gây giảm CD4. Ở trẻ dưới 5 tuổi, CD4 liên tục dưới 100 tế bào/mm3 hoặc nhỏ hơn 10% ở 2 lần xét nghiệm liên tiếp (cách nhau 6 tháng) và không có căn nguyên nhiễm trùng gần đây gây giảm CD4.

Về chỉ đạo của Bộ Y tế, các văn bản cơ sở pháp lý cung cấp xét nghiệm tải lượng vi rút nguồn bảo hiểm y tế có Thông tư số 40/2018/TT-BYT ngày 7/12/2018 về quản lý mẫu bệnh phẩm bệnh truyền nhiễm; Quyết định số 1112/QĐ-BYT ngày 26/3/2019 Hướng dẫn thực hiện xét nghiệm tải lượng vi rút trong theo dõi, điều trị HIV/AIDS; Công văn số 186/AIDS-ĐT ngày 13/3/2019 về thực hiện xét nghiệm tải lượng HIV trong theo dõi, điều trị ARV năm 2019; Sở Y tế tỉnh Khánh Hòa có Công văn số 1094/SYT-NVY ngày 18/4/2019 thực hiện xét nghiệm tải lượng HIV trong theo dõi, điều trị HIV/AIDS.

Liên quan công tác tư vấn, xét nghiệm; Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 2674/QĐ-BYT ngày 27/4/2018 về ban hành hướng dẫn quốc gia xét nghiệm HIV; Quyết định số 2673/QĐ-BYT ngày 27/4/2018 về ban hành hướng dẫn tư vấn, xét nghiệm HIV tại cộng đồng. Bảo hiểm Xã hội có Công văn số 1895/BHXH-CSYT ngày 4/6/2019; Cục Phòng chống HIV/AIDS có Công văn số 539/AIDS-ĐT ngày 4/7/2019 về chuyển bệnh phẩm thực hiện xét nghiệm HIV/AIDS; Thông tư số 09/2019/TT-BYT ngày 10/6/2019 của Bộ Y tế Hướng dẫn thẩm định điều kiện ký hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh, chuyển thực hiện dịch vụ cận lâm sàng và một số trường hợp thanh toán trực tiếp chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế./.

Tường Huân