Nâng cao năng lực Trạm y tế phát hiện sớm điều trị bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường

Nâng cao năng lực Trạm y tế phát hiện sớm điều trị bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường

Vừa qua, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật, Sở Y tế tỉnh tổ chức sơ kết Dự án Tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu tỉnh Khánh Hòa giai đoạn I năm 2020-2022. Dự án được sự hỗ trợ theo ký kết giữa Vụ Kế hoạch – Tài chính – Bộ Y tế và Công ty TNHH Novartis Việt Nam.

Từ tháng 10/2020 đến 30/6/2022 dự án triển khai tại xã Ninh Quang, Ninh Sơn và Ninh Hà thuộc thị trấn Ninh Hòa. Đối tượng can thiệp chính là người ≥ 40 tuổi hoặc người dưới 40 tuổi có tiền sử mắc bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường và bệnh tim mạch, theo ước tính có khoảng 10.000 người. Đối tượng gián tiếp là khoảng gần 27.000 người dân, trong đó dân số ≥ 40 tuổi gần 11.300 người.

Mục tiêu chung của dự án là nâng cao năng lực y tế tuyến cơ sở thông qua mô hình dự phòng và quản lý bệnh không lây nhiễm tại 03 trạm y tế triển khai mô hình điểm theo chiến lược và chương trình của Bộ Y tế.

Đối với mục tiêu cụ thể có các mục tiêu sau:

1. Nâng cao nhận thức, phát hiện, quản lý và điều trị các bệnh không lây nhiễm tập trung vào bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường nhắm đến sự thay đổi thói quen, lối sống nhằm tăng cường và bảo vệ sức khỏe của người dân trong cộng đồng.

2. Phát triển cơ chế trao đổi thông tin hai chiều giữa các Trạm y tế và Trung tâm y tế, Bệnh viện Đa khoa Khu vực để chuyển gửi các dịch vụ chẩn đoán, theo dõi, chăm sóc, điều trị bệnh nhân tăng huyết áp, đái tháo đường, tăng sự quản lý ca bệnh hiệu quả hơn.

3. Nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ y tế tuyến cơ sở nhằm tăng cường quản lý bệnh nhân thông qua củng cố cơ sở dữ liệu quản lý bệnh không lây nhiễm.

4. Tác động đến các nhà lãnh đạo; sử dụng các kết quả của dự án để duy trì và nhân rộng các dịch vụ về khám phát hiện, quản lý, điều trị bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường và các bệnh tim mạch.

Theo báo cáo của BS. Trần Thị Minh Hằng – Phụ trách Khoa Phòng chống bệnh không lây nhiễm - Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh, đối với xã Ninh Quang đã tổ chức truyền thông cho 5.244 người; đo huyết áp, đo đường huyết cho 684 người; số người có yếu tố nguy cơ mắc tăng huyết áp/đái tháo đường được sàng lọc, chuyển gửi từ cộng đồng đến trạm y tế xã là 1.963 người. Số người dân có huyết áp ≥ 140/90 mmHg được phát hiện là 1.230 người; số người dân có chỉ số đường huyết ≥ 5,6-6,9 mmol/L (tiền đái tháo đường) là 2.347 người; số người chuyển gửi được chẩn đoán mắc tăng huyết áp, đái tháo đường mới được quản lý và điều trị là 742 người. Độ bao phủ hoàn thiện hồ sơ sức khỏe toàn dân đạt 70,50%.

Đối với xã Ninh Hà, số người có yếu tố nguy cơ được sàng lọc là 1.529 người, phát hiện 1.098 người tăng huyết áp; số người có chỉ số ở mức tiền đái tháo đường là 1.220 người; số người chuyển gửi được chẩn đoán mắc tăng huyết áp, đái tháo đường mới là 822 người. Độ bao phủ hoàn thiện hồ sơ sức khỏe toàn dân là 72,8%.

Đối với xã Ninh Sơn, số người có yếu tố nguy cơ được sàng lọc là 628 người; số người có huyết áp ≥ 140/90 mmHg là 415 người; số người tiền đái tháo đường là 523; số người chuyển gửi được chẩn đoán mắc tăng huyết áp, đái tháo đường mới là 277. Độ bao phủ hoàn thiện hồ sơ sức khỏe toàn dân là 81,1%.

Kết quả chung cho 03 xã, số người có nguy cơ được sàng lọc tăng huyết áp, đái tháo đường đạt tỷ lệ 41,2%; số người dân mắc tăng huyết áp được phát hiện qua đo huyết áp có tỷ lệ 27,45%; số người dân tiền đái tháo đường có tỷ lệ 40,90%; số người được chẩn đoán mắc tăng huyết áp, đái tháo đường mới được quản lý, điều trị là 44,68%.

BS. Minh Hằng cho biết, tỷ lệ bệnh nhân tăng huyết áp điều trị đạt mục tiêu đề ra đạt 71%; tỷ lệ bệnh nhân đái tháo đường điều trị đạt mục tiêu là 70,6% (Chỉ số ban đầu về tăng huyết áp đạt mục tiêu là 52%; chỉ số đối với đái tháo đường chỉ đạt mục tiêu là 45%). Như vậy, các chỉ số dự án đạt được là rất đáng khích lệ.

Theo Kế hoạch giai đoạn từ tháng 7/2022 đến 31/12/2022, Dự án sẽ thực hiện tại 10 xã, phường gồm Ninh Quang, Ninh Sơn, Ninh Hà, Ninh Đa, Ninh Phú, Ninh Thọ (Ninh Hòa); Thị trấn Vạn Giã, Vạn Lương, Vạn Khánh và Đại Lãnh huyện Vạn Ninh. Như vậy có 07 trạm y tế mới được triển khai trong dự án. Các trạm y tế mới sẽ được tập huấn, tổ chức các hoạt động truyền thông giáo dục và khám sàng lọc tại cộng đồng; đánh giá thực trạng dịch vụ khám chữa bệnh, mục tiêu cần thực hiện và công tác chuyển tuyến; ứng dụng phần mềm quản lý thông tin về bệnh không lây nhiễm do Bộ Y tế triển khai.

Theo kế hoạch đối tượng thụ hưởng dự án khoảng 22.600 người từ 40 tuổi trở lên hoặc dưới 40 tuổi có tiền sử và/hoặc triệu chứng bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường và các bệnh tim mạch liên quan tăng huyết áp, đái tháo đường.

Nhân viên y tế thôn sẽ được tập huấn, thực hiện mời người dân đến tham gia các buổi truyền thông giáo dục sức khỏe, sàng lọc phát hiện sớm bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường. Người dân được phát giấy mời, hẹn thời gian, nhịn ăn và đồ uống có đường trước khi làm xét nghiệm ít nhất 8 giờ, người dân đến sẽ được truyền thông, đo chiều cao, cân nặng, khám sàng lọc tăng huyết áp, đái tháo đường, tư vấn sức khỏe.

Các hoạt động khám, chẩn đoán, điều trị tăng huyết áp, đái tháo đường được thực hiện theo Hướng dẫn của Bộ Y tế tại Quyết định số 5904/QĐ-BYT ngày 20/12/2019. Trạm y tế sẽ chẩn đoán tăng huyết áp và hướng dẫn người dân chuyển tuyến trên hoặc chuyển đi làm xét nghiệm khi nghi ngờ đái tháo đường với glucose máu mao mạch ≥ 5,6 mmol/L./.

Anh Huy