Chủ động có phương án ứng phó với các vụ ngộ độc thực phẩm

Chủ động có phương án ứng phó với các vụ ngộ độc thực phẩm

Vừa qua, nhằm chủ động ứng phó, xử lý, khắc phục kịp thời hậu quả vụ ngộ độc thực phẩm, UBND tỉnh Khánh Hòa lấy ý kiến để hoàn thiện phương án ứng phó với ngộ độc thực phẩm trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình, cán bộ y tế, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học khi bị hoặc phát hiện trường hợp ngộ độc thực phẩm hoặc để xảy ra ngộ độc thực phẩm phải khai báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất. Tùy theo tình hình thực tế, các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tiếp nhận, cấp cứu, điều trị kịp thời cho người bệnh, tăng cường kíp trực, sẵn sàng huy động lực lượng, các Đội cấp cứu ngoại viện, cấp cứu điều trị tại chỗ, vận chuyển người bệnh với đầy đủ nhân lực, phương tiện, thuốc, hóa chất sẵn sàng phục vụ kịp thời khi có nhu cầu.

Các bước điều tra ngộ độc thực phẩm thực hiện theo quy định tại Quyết định số 39/2006/QĐ-BYT ngày 13/12/2006. Trong trường hợp cần thiết Sở Y tế sẽ đề nghị Cục An toàn thực phẩm – Bộ Y tế, các Viện chuyên ngành Trung ương hỗ trợ điều tra, xác định nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm, khắc phục hậu quả vụ ngộ độc thực phẩm.

Sau khi điều tra vụ ngộ độc thực phẩm, thực hiện báo cáo theo Quyết định số 3081/QĐ-BYT ngày 15/7/2020. Trạm y tế là đơn vị báo cáo ban đầu vụ ngộ độc thực phẩm. Sau khi vụ ngộ độc thực phẩm kết thúc, chậm nhất 7 ngày làm việc kể từ thời gian mắc ca ngộ độc thực phẩm cuối cùng, Trung tâm y tế nơi có xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm báo cáo với Chi cục An toàn Vệ sinh thực phẩm.

Ở tình huống vụ ngộ độc thực phẩm có số người mắc từ 30 người trở lên hoặc vụ ngộ độc thực phẩm có trường hợp tử vong, Ban Chỉ đạo cấp huyện huy động lực lượng công an địa phương hỗ trợ đảm bảo an ninh trật tự tại nơi xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm và nơi cấp cứu, điều trị bệnh nhân ngộ độc thực phẩm; chỉ đạo huy động nguồn lực tích cực triển khai các hoạt động cấp cứu, điều trị, điều tra nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm.

Ban Chỉ đạo tạm dừng hoạt động của cơ sở sản xuất, chế biến, cung cấp thực phẩm gây ra ngộ độc thực phẩm; tổ chức họp Ban Chỉ đạo để phân tích, đánh giá đưa ra giải pháp khắc phục hậu quả do ngộ độc thực phẩm gây ra; chỉ đạo các cơ quan liên quan sẵn sàng phương án thành lập bệnh viện dã chiến để cấp cứu, điều trị tại chỗ khi có số lượng lớn bệnh nhân ngộ độc thực phẩm phát bệnh cùng lúc như tại trường học, bữa tiệc đám cưới, lễ hội. Hàng ngày báo cáo cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban chỉ đạo tỉnh, Sở Y tế về diễn biến tình hình ngộ độc thực phẩm.

Đối với công tác điều trị, nếu những người bị ngộ độc thực phẩm không cùng lúc, nhập viện lẻ tẻ, các cơ sở y tế huy động nhân lực tổ chức cấp cứu, điều trị bệnh nhân đúng quy trình, chú ý phân loại người bị ngộ độc thực phẩm có triệu chứng nặng, trẻ em, người già để ưu tiên chuyển viện phù hợp, hạn chế thấp nhất nguy cơ xảy ra tử vong.

Khi tiếp nhận bệnh nhân có dấu hiệu ngộ độc thực phẩm, cơ sở y tế phải lấy mẫu xét nghiệm, lưu mẫu bệnh phẩm, phối hợp cung cấp mẫu bệnh phẩm, kết quả xét nghiệm mẫu bệnh phẩm, các thông tin liên quan cho Đoàn điều tra. Trường hợp những người bị ngộ độc thực phẩm phát bệnh cùng lúc, số lượng quá lớn cần thiết lập bệnh viện dã chiến để cấp cứu, điều trị bệnh nhân. Trung tâm y tế huy động Đội cấp cứu cơ động xuống hiện trường để cấp cứu, điều trị bệnh nhân tại chỗ, lưu giữ mẫu bệnh phẩm phục vụ điều tra nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm. Đối với người bị ngộ độc có triệu chứng nặng, người già và trẻ em thì ưu tiên chuyển đến bệnh viện để điều trị.

Sở Y tế chỉ đạo bệnh viện tuyến tỉnh gần nơi xảy ra ngộ độc thực phẩm điều động Đội cấp cứu xuống hiện trường để phối hợp với lực lượng của Trung tâm y tế cấp cứu, điều trị người bệnh tại chỗ.

Đối với công tác điều tra ngộ độc thực phẩm, cấp huyện phối hợp với Sở Y tế và các đơn vị liên quan tiến hành điều tra nguyên nhân, lấy mẫu các yếu tố nghi ngờ, thức ăn, nguồn nước gửi kiểm nghiệm, xác định nguyên nhân. Cụ thể Đoàn số 01 do Phòng Y tế huyện, thị xã, thành phố chủ trì phối hợp Trung tâm y tế tiến hành điều tra cơ sở thực phẩm; Đoàn điều tra số 02 do Trung tâm y tế huyện, thị xã, thành phố chủ trì phối hợp cơ quan, đơn vị liên quan điều tra cá thể bị ngộ độc thực phẩm, điều tra bữa ăn, thức ăn có nguyên nhân dẫn đến ngộ độc thực phẩm.

Sở Y tế cử Tổ cán bộ chuyên môn thuộc Chi cục An toàn Vệ sinh thực phẩm, Trung tâm kiểm nghiệm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật đến trực tiếp địa phương để phối hợp, hỗ trợ điều tra, lấy mẫu và xử trí ngộ độc thực phẩm. Trường hợp có tử vong thì kết hợp với cơ quan Công an, cơ quan Pháp y tiến hành điều tra giải phẫu bệnh lý lấy dịch trong đường tiêu hóa, máu, tim, phổi của nạn nhân tử vong để xét nghiệm tìm nguyên nhân.

Nếu trường hợp vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra có dấu hiệu phạm tội thì sớm bàn giao hồ sơ cho Công an tỉnh để điều tra, khởi tố theo quy định. Đối với công tác truy xuất nguồn gốc thực phẩm nghi gây ngộ độc thực phẩm, cơ sở cung cấp nguyên liệu, thực phẩm liên quan đến vụ ngộ độc thực phẩm thuộc thẩm quyền quản lý ngành nào thì cơ quan chuyên môn cấp tỉnh thuộc Sở chuyên ngành (y tế, nông nghiệp, công thương…) theo lĩnh vực phân công chủ trì việc này, xử ký hành vi vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm, thông tin đại chúng để cộng đồng cảnh giác.

Đối với tình huống vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra ở Khu công nghiệp, Cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh, lãnh đạo doanh nghiệp cần chỉ đạo các bộ phận chuyên môn khẩn trương chuẩn bị địa điểm phù hợp, trang thiết bị cần thiết theo phương án ứng phó ngộ độc thực phẩm đã xây dựng, sẵn sàng phối hợp với ngành y tế thiết lập bệnh viện dã chiến phục vụ cấp cứu, điều trị bệnh nhân ngộ độc thực phẩm tại chỗ (theo yêu cầu của ngành y tế).

Sở Y tế sẽ chủ trì phối hợp với UBND cấp huyện nơi có xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm và các cơ quan liên quan tiến hành điều tra nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm, lấy mẫu các yếu tố nghi ngờ gây ngộ độc thực phẩm (thức ăn, nguồn nước) gửi kiểm nghiệm tìm nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm. Chi cục An toàn Vệ sinh thực phẩm sẽ lấy mẫu thực phẩm nghi ngờ gây ngộ độc thực phẩm. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật phối hợp Trung tâm y tế nơi xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm tiến hành xử lý môi trường, áp dụng biện pháp ngăn chặn sự lây truyền dịch bệnh do ngộ độc thực phẩm, lấy mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân bị ngộ độc thực phẩm./.

Anh Huy