7 tháng đầu năm 2023 – Sốt rét tăng cao tại huyện Khánh Vĩnh

7 tháng đầu năm 2023 – Sốt rét tăng cao tại huyện Khánh Vĩnh

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Khánh Hòa, trong 7 tháng đầu năm 2023, huyện Khánh Vĩnh ghi nhận 63 trường hợp sốt rét, huyện Diên Khánh 2 trường hợp, thị xã Ninh Hòa 2 trường hợp, không có trường hợp tử vong.

Trong 67 trường hợp sốt rét, có 4 trường hợp ký sinh trùng sốt rét là Plasmodium Falciperum, 22 trường hợp là P.rivax và 41 trường hợp là P.Malarie.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã phối hợp các đơn vị lấy 2.046 lam điều tra dịch tễ chủ động, điều tra ổ bệnh tại huyện Khánh Vĩnh. Trong đó 220 lam tại xã Sơn Thái, 213 lam tại xã Khánh Thượng, 235 lam tại xã Khánh Thành, 250 lam tại xã Khánh Phú, 244 lam tại xã Khánh Trung, 884 lam tại các xã khác.

Kết quả điều tra véc tơ sốt rét cho thấy phát hiện sự có mặt của véc tơ truyền bệnh chính tại xã Khánh Thành, Khánh Thượng, Khánh Phú, Khánh Trung và xã Sơn Thái. Véc tơ truyền bệnh chính là Anidirus, An.minimus thu thập được trong nhà rẫy, rừng bằng phương pháp mồi người, bẫy đèn ngoài nhà với mật độ thấp.

Đối với véc tơ phụ thu thập ở mật độ cao bằng phương pháp soi chuồng gia súc, bẫy đèn, có nơi thu thập được bằng mồi người. Hiện chưa bắt được véc tơ truyền bệnh chính trong làng, thôn.

Đánh giá hoạt động của điểm kính hiển vi cùng phối hợp xét nghiệm test nhanh chẩn đoán sốt rét của các điểm tại tuyến huyện, xã đều đạt yêu cầu theo chuẩn của Bộ Y tế.

Như vậy, hiện tại xã Khánh Thượng ghi nhận được 37 trường hợp sốt rét, xã Sơn Thái 8 trường hợp, xã Giang Ly 2, xã Cầu Bà 2, Khánh Thành 2, thị trấn Khánh Vĩnh 1, xã Khánh Nam 2, Khánh rung 4, Khánh Hiệp 3, Khánh Bình 2.

Phân tích riêng đối với xã Khánh Thượng thôn Tà Gộc có 22 ca, thôn Suối Cát 9 ca, thôn Đa Râm có 3 ca, khu nhà rẫy 3. Có 23 trường hợp tuổi trên 15, 14 trường hợp tuổi từ 15 trở xuống. Nam giới 23, nữ giới 14 trường hợp. Có 27 trường hợp mắc sốt rét là người Rắc Lây, 7 trường hợp mắc là người Ê Đê, 2 trường hợp người T’rin, 1 trường hợp người Kinh.

Về nghề nghiệp, có 23 ca mắc sốt rét của xã Khánh Thượng làm rẫy ở rừng, 11 trường hợp là học sinh. Tiền sử dịch tễ có đi rừng rẫy là 32 trường hợp. Đối với ký sinh trùng sốt rét chủng P.Malarie là 24 ca, P.vivax có 13 ca. Có 15 trường hợp sốt rét phát hiện ca bệnh là thụ động, có 22 trường hợp được phát hiện chủ động. Tất cả 37 trường hợp sốt rét của xã Khánh Thượng đều là nội địa.

Tháng 7 năm 2923 qua 3 đêm điều tra véc tơ truyền bệnh tại nhà rẫy thôn Tà Gộc thu thập được 26 cá thể muỗi thuộc 5 loài Anopheles. Bằng phương pháp mồi người ngoài nhà đêm thu thập được một loài Anopheles thuộc véc tơ truyền bệnh chính An.dirus (0,17 con/người/đêm). Dùng phương pháp bẫy đèn ngoài nhà đêm thu thập được 4 loài Anopheles, trong đó 1 loài véc tơ chính An.dirus mật độ 0,5 con/bẫy/đêm và thu thập 3 loài véc tơ khác gồm An.culicifacies (0,33 con/bẫy/đêm), An.maculatus (0,17 con/bẫy/đêm), An.ludloivi (0,17 con/bẫy/đêm). Phương pháp bẫy đèn chuồng gia súc đêm thu thập được 02 loài Anopheles thuộc véc tơ phụ, An.maculatus chiếm mật độ cao nhất 1,67 con/bẫy/đêm và An.vagus chiếm mật độ 1,33 con/bẫy/đêm.

Tại khu nhà rẫy Sông Mấu, qua 1 đêm thu thập được 10 cá thể muỗi thuộc 3 loài Annopheles. Phương pháp mồi người ngoài nhà rẫy đêm thu thập được 1 loài Anopheles thuộc véc tơ phụ, An.maculatus chiếm mật độ 1 con/người/đêm.

Qua điều tra 36 hộ, 178 người, số người có ngủ màn đêm trước là 158 (đạt tỷ lệ 89%), số người không ngủ màn đêm trước là 20 (11%).

Ths Nguyễn Hữu Sinh – Trưởng khoa KST – Côn trùng – Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đề nghị tỉnh Khánh Hòa cần ban hành định mức chi đặc thù cho hoạt động phòng chống sốt rét. Một khó khăn là cần mua ngay vật tư, hóa chất, thuốc để phục vụ công tác xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị cho các ca bệnh sốt rét.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tăng cường giám sát dịch tễ chủ động, triển khai các biện pháp phòng chống sốt rét tích cực tập trung các xã có sốt rét tăng cao, thường xuyên biến động. Trung tâm Y tế huyện, thị xã cần mở rộng điều tra, sàng lọc chủ động điều trị tất cả ca bệnh sốt rét, xử lý ổ dịch khi mới phát hiện, giám sát chặt chẽ, truyền thông cho nhóm người dân đi làm rẫy, đi rừng, khai thác lâm sản; tăng cường công tác lấy lam máu hoặc test chẩn đoán nhanh sốt rét; tham mưu cho UBND huyện, thị xã các hoạt động phòng chống và loại trừ sốt rét tại từng xã, phường, thị trấn trên địa bàn mình quản lý./.

Anh Huy