Quan tâm xây dựng mô hình diệt lăng quăng phòng chống sốt xuất huyết hiệu quả tại cộng đồng trong năm 2025

Quan tâm xây dựng mô hình diệt lăng quăng phòng chống sốt xuất huyết hiệu quả tại cộng đồng trong năm 2025

Mục tiêu chung của công tác phòng chống sốt xuất huyết Dengue (SXHD) là khống chế và giảm tỉ lệ mắc, tử vong do SXHD, không để xảy ra dịch lớn, đẩy mạnh xã hội hóa công tác phòng chống SXH.

Có 5 mục tiêu cụ thể cần thực hiện tốt trong năm 2025 đó là giám sát chặt chẽ, phát hiện sớm, đáp ứng nhanh và xử lý triệt để các ổ dịch, giảm số mắc và tử vong do SXHD, ngăn chặn kịp thời không để dịch bệnh bùng phát, lan rộng.

Hai là tăng cường công tác truyền thông nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của người dân về công tác phòng chống SXH; ba là đẩy mạnh xã hội hóa, nêu cao vai trò trách nhiệm của các cấp chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể, huy động cộng đồng thàm gia công tác phòng chống SXH.

Bốn là bảo đảm công tác phân tuyến điều trị giảm quá tải bệnh viện tuyến cuối, thu dung, cấp cứu, điều trị bệnh nhân kịp thời các trường hợp mắc SXHD, hạn chế đến mức thấp nhất các trường hợp tử vong, biến chứng; năm là đảm bảo kinh phí, thuốc, vật tư, hóa chất, nguồn lực, sẵn sàng đáp ứng kịp thời với tình hình dịch bệnh tại địa phương.

Viện Pasteur Nha Trang lưu ý các địa phương quan tâm triển khai mạng lưới cộng tác viên phòng chống SXH tại hộ gia đình, các cộng tác viên này có nhiệm vụ là thăm hộ gia đình để tuyên truyền các biện pháp phòng chống SXH; hướng dẫn hộ gia đình xử lý các ổ bọ gậy, lăng quăng, muỗi truyền bệnh; đôn đốc các hộ gia đình thực hiện các biện pháp phòng chống SXH; tham gia các chiến dịch vệ sinh môi trường, thu gom phế thải, loại trừ bọ gậy; kiểm tra, giám sát, phát hiện bệnh nhân nghi SXH tại cộng đồng và báo cáo Trạm y tế xã; tham gia giao ban với Trạm y tế xã hàng tháng.

Mỗi tỉnh chọn tối thiểu ≥ 3% số xã, phường/tổng số xã, phường của tỉnh để triển khai hoạt động mạng lưới cộng tác viên phòng chống SXH, mỗi cộng tác viên phụ trách từ 70-80 hộ gia đình.

Cộng tác viên được chọn là những người nhiệt tình, có thời gian, có sức khỏe, có năng lực và uy tín trong cộng đồng, tình nguyện làm công tác phòng chống SXH.

Trạm y tế xã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và chính quyền thôn thông báo số lượng, tiêu chuẩn cộng tác viên, vận động khuyến khích những người đủ năng lực tham gia, thống nhất lựa chọn lập danh sách trình lãnh đạo UBND xã, phường phê duyệt.

Hàng tháng, các cộng tác viên lập danh sách các hộ gia đình được phân công phụ trách và đi thăm đảm bảo ít nhất 1 lần/hộ/tháng.

Các cộng tác viên cần ghi chép kết quả kiểm tra tại các hộ gia đình vào sổ theo dõi, định kỳ báo cáo, họp giao ban với Trạm y tế xã, phường, phối hợp với các cán bộ y tế để thực hiện các biện pháp phòng chống dịch tại địa bàn phụ trách.

Chỉ tiêu cần đạt là cộng tác viên thăm hộ gia đình ít nhất 1 lần/tháng; có trên 90% hộ gia đình tại xã, phường có cộng tác viên được cung cấp kiến thức phòng chống dịch, cam kết không có bọ gậy trong hộ gia đình; có ≥ 70% hộ gia đình tại xã, phường có cộng tác viên kiểm tra định kỳ không có bọ gậy trong nhà.

Đối với các xã, phường điểm phòng chống SXH, cán bộ chuyên trách SXH ngoài nhiệm vụ thường xuyên theo phân công còn là đầu mối triển khai kế hoạch, chỉ đạo và xây dựng triển khai phương hướng phòng chống SXH từ hướng dẫn của tuyến trên cho cơ sở và hộ gia đình; thực hiện giám sát, hướng dẫn, đánh giá hoạt động của cộng tác viên; giao ban cùng cộng tác viên trong khu vực hàng tháng.

Các địa phương cần thực hiện ít nhất 2 đợt chiến dịch lớn vệ sinh môi trường diệt lăng quăng, bọ gậy trong năm, qua đó làm giảm nơi sinh sản của véc tơ truyền bệnh. Lưu ý tổ chức tốt hoạt động hưởng ứng Ngày ASEAN phòng chống SXHD vào tháng 6/2025.

Các chiến dịch diệt lăng quăng, bọ gậy cần có kế hoạch cụ thể, phân công trách nhiệm, công việc cụ thể của các thành viên Ban chỉ đạo các cấp, trách nhiệm các bên tham gia trong từng chiến dịch.

Các địa phương cần xây dựng thí điểm các mô hình diệt lăng quăng có hiệu quả, bền vững tại các xã, phường để nhân rộng cho các địa phương khác. Dựa vào kết quả giám sát dịch tễ, xác định ổ dịch, phạm vi ổ dịch, thôn, tổ cần xử lý dịch, kịp thời ra thông báo ổ dịch, thực hiện xử lý triệt để các ổ dịch mà các thôn, tổ có dịch theo quy định. Ngăn chặn không để dịch SXHD gia tăng và lan rộng ra các địa bàn khác, theo dõi kết quả xử lý ổ dịch để kịp thời có chỉ định xử lý tiếp cho phù hợp.

Trung tâm y tế huyện cần thành lập đội phun hóa chất chuyên nghiệp, đảm bảo được tập huấn, phun đúng kỹ thuật.

Đối với công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe cần thực hiện thường xuyên đến cộng đồng nhất là những địa bàn nguy cơ, xây dựng mô hình truyền thông số trong chỉ đạo, điều hành, trao đổi thông tin, giám sát đáp ứng giữa các tuyến (ví dụ mạng Zalo), xây dựng tài liệu truyền thông phòng chống SXH phù hợp với địa bàn, thông tin chính xác tình hình SXH, tăng cường truyền thông trong các chiến dịch phun chủ động, xử lý ổ dịch SXH trên địa bàn./.

Nghi Anh