Khánh Hoà: Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2025 và tăng cường thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá

Khánh Hoà: Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2025 và tăng cường thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá

Theo Tổ chức Y tế thế giới, sử dụng thuốc lá là một trong những mối đe dọa sức khỏe cộng đồng lớn nhất mà thế giới đã và đang phải đối mặt. Mỗi năm trên thế giới có khoảng 8 triệu ca tử vong do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá, trong đó 1,3 triệu ca tử vong do hút thuốc thụ động.

Tại Việt Nam, với hơn 15 triệu người hút thuốc, việc sử dụng thuốc lá hiện đang gây ra gánh nặng bệnh tật và tử vong sớm với con số ước tính lên tới hơn 100.000 ca tử vong mỗi năm. Nghiên cứu của Hội Kinh tế y tế Việt Nam năm 2022 cho thấy chi phí y tế cho điều trị và mất sức lao động do bệnh tật và tử vong sớm liên quan đến sử dụng thuốc lá hàng năm ở Việt Nam ước tính là 108 nghìn tỷ đồng. Con số này lớn hơn 05 lần so với đóng góp của nguồn thu thuế từ sản phẩm thuốc lá cho ngân sách quốc gia.

Trong hơn 10 năm qua, Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận trong công tác phòng, chống tác hại (PCTH) thuốc lá nhờ sự nỗ lực của Bộ Y tế, các bộ, ngành, địa phương và Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu ở nam giới trưởng thành đã giảm trung bình 0,5% mỗi năm. Tỷ lệ hút thuốc lá điếu ở thanh thiếu niên 13-15 tuổi cũng giảm từ 2,5% năm 2014 xuống còn 1,9% năm 2022. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn là một trong 15 quốc gia có tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc lá cao nhất thế giới.

Công tác PCTH thuốc lá hiện nay đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là sự xuất hiện của các sản phẩm thuốc lá mới (chủ yếu là thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng) đang được quảng cáo với nhiều chiêu trò tinh vi, nhắm vào giới trẻ bằng hình ảnh hiện đại, hương vị hấp dẫn và những tuyên bố sai lệch về tính an toàn, các sản phẩm này thực chất vẫn chứa nicotine – một chất gây nghiện cao – cùng nhiều hóa chất độc hại khác.

Trên toàn cầu, ước tính có khoảng 37 triệu trẻ em trong độ tuổi 13-15 sử dụng thuốc lá. Ở nhiều quốc gia, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở thanh thiếu niên thậm chí còn cao hơn ở người trưởng thành. Tại Việt Nam, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu của nam giới trưởng thành tại Việt Nam đang tuy có giảm nhưng vẫn còn ở mức cao (41,1% - điều tra STEPS - WHO 2021). Đối với thuốc lá điện tử, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành (15 tuổi trở lên) năm 2015 là 0,2% (GATS 2015), năm 2020 là 3,6% (PGATS 2020). Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử cao nhất tập trung ở nhóm tuổi 15-24 (7,3%) sau đó là các nhóm tuổi 25 - 44 tuổi (3,2%), 45 - 64 tuổi (1,4%) (PGATS 2020).

Trước tình hình phức tạp của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Quốc hội Việt Nam đã ban hành Nghị quyết số 173/2024/QH15, có nội dung cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển và sử dụng các sản phẩm này kể từ ngày 01/01/2025.

Để tăng cường hơn nữa công tác PCTH thuốc lá, đặc biệt là việc triển khai Nghị quyết 173/2024/QH15, ngày 29/4/2025 UBND tỉnh Khánh Hoà đã ban hành công văn số 5131/UBND-KGVX về việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5, Tuần lễ quốc gia không thuốc lá 25-31/5/2025 và tăng cường thực thi Luật PCTH của thuốc lá. Theo đó, UBND tỉnh Khánh Hòa đề nghị các Sở, ban ngành, đoàn thể, địa phương nghiêm túc thực hiện các nội dung sau:

1. Tổ chức thực hiện kế hoạch của UBND tỉnh về việc triển khai Chiến lược quốc gia về PCTH của thuốc lá đến năm 2030, chú trọng đưa chỉ tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá vào chỉ tiêu phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.
2. Tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá 25-31/5/2025, bao gồm các hoạt động truyền thông như treo băng rôn, khẩu hiệu, mít tinh, hội nghị, diễu hành.
3. Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc tuân thủ quy định cấm hút thuốc lá tại các địa điểm công cộng và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.
4. Đẩy mạnh thông tin, giáo dục, truyền thông về Luật PCTH của thuốc lá, Chiến lược quốc gia về PCTH của thuốc lá và Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội.
5. Lồng ghép hoạt động PCTH thuốc lá vào các phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” và “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.

Ngày Thế giới không khói thuốc lá 31/5/2025, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) lựa chọn chủ đề “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo” với mục tiêu nhằm phơi bày các cách thức mà các tập đoàn thuốc lá trên thế giới sử dụng để quảng bá, tiếp thị các sản phẩm gây nghiện cũng như chỉ rõ các chiêu thức quảng cáo sai sự thật, lừa dối mọi người, làm cho các sản phẩm thuốc lá trở nên hấp dẫn hơn, đặc biệt là đối với trẻ em và thanh thiếu niên.

Nicotine và các sản phẩm thuốc lá gây nghiện rất nguy hiểm cho sức khỏe nhưng luôn được các tập đoàn thuốc lá trên thế giới tìm cách để thu hút mọi người sử dụng. Không có bất kỳ sản phẩm thuốc lá nào và không có mức độ tiếp xúc nào đối với thuốc lá được coi là an toàn cho sức khoẻ bao gồm cả thuốc lào, xì gà, thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử, thuốc lá tự cuốn, thuốc lá tẩu và các sản phẩm thuốc lá không khói. Thuốc lá, thuốc lá mới và các sản phẩm chứa nicotin rất có hại cho sức khỏe thậm chí gây tử vong cho cả người hút và người không hút nhưng thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc. Đối với trẻ em và thanh thiếu niên, các sản phẩm này có thể làm suy yếu nghiêm trọng sự phát triển não bộ. Tổ chức Y tế thế giới kêu gọi các nước cùng chung tay thực hiện Chiến dịch truyền thông hưởng ứng Ngày Thế giới Không Thuốc lá 31/5 năm 2025 vì một tương lai khỏe mạnh hơn.

Kim Mận